1 września 2015 r. ze szkół i przedszkoli zniknie niezdrowa żywność. Wbrew pierwotnym założeniom, nie będzie okresu przejściowego na dostosowanie asortymentu sklepików szkolnych do nowych przepisów. Grupy produktów, które mogą być sprzedawane i reklamowane na terenie placówek oświatowych ma określić minister zdrowia.
Placówki, w których będzie obowiązywał zakaz sprzedaży i reklamy niezdrowej żywności
Zmieniana ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia będzie regulować zasady sprzedaży, reklamy i promocji środków spożywczych oraz wymagania w zakresie żywienia dzieci i młodzieży w ramach żywienia zbiorowego w:
- przedszkolach,
- innych formach wychowania przedszkolnego,
- szkołach, z wyłączeniem szkół dla dorosłych,
- placówkach oświatowo-wychowawczych, w tym szkolnych schroniskach młodzieżowych umożliwiających rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego;
- młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
- placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania
(art. 1 pkt 1 ustawy z 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia; dalej jako: ustawa zmieniająca w zw. z art. 2 pkt 3, pkt 5 i pkt 7 ustawy o systemie oświaty)
Grupy dopuszczalnych produktów będą określone w rozporządzeniu
Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:
- grupy środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty,
- wymagania, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w jednostkach systemu oświaty
- uwzględniając normy żywienia dzieci i młodzieży oraz mając na względzie wartości odżywcze i zdrowotne środków spożywczych (art. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej).
Tylko wskazane w rozporządzeniu grupy środków spożywczych będą mogły być sprzedawane, reklamowane i stosowane w ramach żywienia zbiorowego w placówkach oświatowych.
Dyrektor przedszkola (szkoły lub placówki) w porozumieniu z radą rodziców, może określić szczegółową listę produktów dopuszczonych do sprzedaży lub stosowania w ramach żywienia zbiorowego w oparciu o przepisy wydane przez Ministra Zdrowia. W przypadku braku rady rodziców w placówce, decyzję podejmuje dyrektor (osoba kierująca daną placówką) samodzielnie.
Naruszenie przepisów będzie rodzić poważne konsekwencje dla właścicieli szkolnych sklepików
Naruszenie przepisów o wymaganiach wobec środków spożywczych sprzedawanych i podawanych w szkołach, dyrektor placówki będzie uprawniony do rozwiązania, bez zachowania terminu wypowiedzenia, umowy z podmiotem prowadzącym sprzedaż środków spożywczych lub działalność w zakresie zbiorowego żywienia dzieci i młodzieży, bez odszkodowania (art. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej).
Dodatkowo, właściwy państwowy wojewódzki inspektor sanitarny będzie mógł nałożyć karę w wysokości do 5.000 zł, nie mniej niż 1.000 zł na podmiot, który:
- w ramach prowadzonej działalności sprzedaje w jednostce systemu oświaty środki spożywcze inne niż objęte grupami środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży;
- w ramach prowadzonej działalności reklamuje lub promuje w jednostce systemu oświaty środki spożywcze inne niż objęte grupami środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży;
- prowadząc działalność w zakresie zbiorowego żywienia dzieci i młodzieży w jednostce systemu oświaty w ramach żywienia zbiorowego stosuje środki spożywcze nieodpowiadające wymaganiom określonym w rozporządzeniu, które ma zostać wydane przez Ministra Zdrowia
(art. 1 pkt 3 ustawy zmieniającej.
Nie będzie okresu przejściowego - zakaz sprzedaży śmieciowego jedzenia od 1 września 2015 r.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2015 r. Ostatecznie, na wniosek Senatu, odstąpiono od wprowadzenia przepisu przejściowego, który przewidywał 3-miesięczny okres od dnia wejścia w życie ustawy na dostosowanie asortymentu do nowych przepisów. Uznano bowiem, że okres od dnia ogłodzenia ustawy zmieniającej w Dzienniku Ustaw do dnia wejścia w życie przepisów jest wystarczający na dostosowania się nowych wymagań (art. 2 ustawy zmieniającej).
Anna Trochimiuk