RPD: Niejasne pojęcie "wielodzietnej rodziny" w ustawie o systemie oświaty

Anna Trochimiuk
Data publikacji: 26 stycznia 2015 r.
Poleć znajomemu

Ustawa o systemie oświaty nie wskazuje, jak interpretować pojęcie „dziecko” oraz „rodzina” w kontekście przyznawania dodatkowych punktów w postępowaniu rekrutacyjnym rodzinom wielodzietnym. W konsekwencji organy prowadzące posiłkują się definicjami zawartymi w odrębnych przepisach, mimo braku ku temu podstawy prawnej - na co zwrócił uwagę Rzecznik Praw Dziecka w wystąpieniu do resortu edukacji.

Dodatkowe punkty przy rekrutacji dla wielodzietnych rodzin, czyli dla kogo?

Do publicznego przedszkola lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego przyjmuje się kandydatów zamieszkałych na obszarze danej gminy. Gdy chętnych dzieci zamieszkałych w danej gminie jest więcej niż wolnych miejsc w placówce, przeprowadza się postępowanie rekrutacyjne, w którego pierwszym etapie bierze się pod uwagę m.in. kryterium wielodzietności rodziny kandydata (art. 20 c ust. 1 i ust. 2 ustawy o systemie oświaty). Ustawa o systemie oświaty definiuje pojęcie wielodzietności rodziny, jako rodzinę wychowującą troje i więcej dzieci (art. 20b pkt 1 UoSO). Kogo uznaje za „rodzinę” oraz „dziecko” już nie precyzuje.

Rzecznik Praw Dziecka zwrócił uwagę, pojęcia: ..dziecko” i ..rodzina” są bardzo odmiennie definiowane na gruncie różnych ustaw. Rodziną mogą być osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące (art. 6 pkt 14 ustawy o pomocy społecznej). Przez rodzinę można też rozumieć małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25.roku życia. a także dziecko. które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Pojęcie „dziecko” również różnie jest definiowane np. jako każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności (art. 2 ust. 1 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka) czy też dziecko własne, małżonka, przysposobione oraz dziecko, w sprawie którego toczy się postępowanie o przysposobienie, lub dziecko znajdujące się pod opieką prawną (art. 3 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

„Brak definicji „dziecka” oraz „rodziny” w ustawie o systemie oświaty — przy jednoczesnym dość zróżnicowanym określaniu tych pojęć na gruncie innych ustaw powoduje istotne problemy interpretacyjne dla organów dokonujących rekrutacji do przedszkoli.” Z posiadanych przeze Rzecznika informacji wynika, że „ww. organy, w celu rozstrzygnięcia wątpliwości interpretacyjnych, stosują definicję rodziny zawartą wart. 6 ustawy o pomocy społecznej - pomimo braku jednoznacznych rozwiązań prawnych upoważniających do stosowania tego przepisu w procesie rekrutacji.”

Rzecznik zwrócił się do Minister Edukacji o zdefiniowanie na gruncie ustawy o systemie oświaty pojęcia „dziecko” i pojęcia „rodzina”.

Źródło:

  • Wystąpienie Rzecznika Praw Dziecka do Minister Edukacji Narodowej z 14.01.2015 r. (ZEW.422.7.2015.MP).

Opracowanie: Anna Trochimiuk

Nagrody i wyróżnienia

Sprawdź inne serwisy

Epedagogika Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem kadry i finanse resql