Wypalenie zawodowe w grupie nauczycieli jest niezwykle poważnym problemem, wpływającym na codzienną pracę, zdrowie psychiczne, relacje z innymi ludźmi oraz możliwości dalszej kariery. Zgodnie ze statystykami problem wypalenia zawodowego dotyczy około 23% nauczycieli, a osoby te powinny być objęte specjalnym programem zdrowotnym i psychoterapią. Dowiedz się więcej na temat przyczyn i objawów wypalenia zawodowego u nauczycieli oraz metod leczenia.

Czym charakteryzuje się wypalenie zawodowe?

Wypalenie zawodowe (ang. burnout) definiowane jest jako przeciążenie emocjonalne i fizyczne, spowodowane przede wszystkim przez wysoki poziom stresu w miejscu pracy. Na to zjawisko narażone są różne grupy zawodowe, a przede wszystkim te pracujące w towarzystwie innych ludzi, a więc nauczyciele, lekarze, pielęgniarze, psychologowie i inni. Zgodnie z koncepcją Christiny Maslach można wyróżnić trzy główne grupy symptomów wypalenia zawodowego:

wyczerpanie emocjonalne, a także brak wiary w swoje możliwości;
poczucie bezsensu i cynizmu, depersonalizacja (traktowanie innych ludzi tak jakby nie posiadali uczuć, a nawet byli przedmiotami);
poczucie winy i lęk o swoją przyszłość zawodową.

Osoby cierpiące na wypalenie zawodowe zwykle odczuwają brak energii do działania, przeciążenie obowiązkami, niechęć do pracy, a także skrajny poziom zmęczenia. Niestety obecnie coraz młodsi nauczyciele mierzą się z tymi symptomami. Dlaczego tak się dzieje?

Przyczyny wypalenia zawodowego u nauczycieli

Nauczyciele często muszą radzić sobie z dużą ilością obowiązków, takich jak prowadzenie lekcji, przygotowywanie materiałów dydaktycznych, sprawdzanie prac domowych i prowadzenie dokumentacji. Ciągłe przeciążenie pracą może prowadzić do uczucia wyczerpania i braku motywacji. Obecnie uznaje się, że nauczyciele często pełnią różnorodne funkcje, a więc nie tylko typowo edukacyjną, ale także pedagogiczno-psychologiczną i wychowawczą. Wszystkie te zadania są niezwykle słabo opłacane, a awanse są rzadkie i w pewnym momencie nie ma dalszej możliwości rozwoju. Można także zauważyć, że niekorzystne warunki pracy, brak wsparcia ze strony zarządu szkoły lub brak współpracy z innymi nauczycielami może prowadzić do izolacji zawodowej. Brak poczucia wspólnoty może zwiększyć ryzyko wypalenia. Niskie płace w niektórych systemach edukacyjnych oraz brak docenienia ze strony społeczeństwa mogą powodować frustrację i poczucie bezwartościowości u nauczycieli. Jednocześnie nauczyciele mają w sobie sporo lęku przed rodzicami dzieci, przełożonymi, kuratorem i innymi osobami. Do innych przyczyn wypalenia zawodowego w tej grupie zawodowej można zakwalifikować sprzeczne wymagania, brak wsparcia, a także zmienne indywidualne, w tym osobowość i podatność na stres.

Wypalenie zawodowe jest realnym wyzwaniem dla nauczycieli, które może negatywnie wpływać na ich życie zawodowe i osobiste. Dlatego ważne jest, aby szkoły i instytucje edukacyjne podejmowały środki zaradcze, zapewniając wsparcie psychologiczne i organizacyjne. Nauczyciele sami również powinni być świadomi swoich potrzeb i podejmować działania mające na celu utrzymanie równowagi między pracą a życiem prywatnym.

Leczenie wypalenie zawodowego

Proces leczenia wypalenia zawodowego opiera się przede wszystkim na konsultacjach psychologicznych oraz psychoterapii. Uznaje się, że nauczyciele powinni mieć dostęp do wsparcia psychologicznego, zarówno ze strony kolegów, jak i specjalistów. Możliwość dzielenia się trudnościami może znacznie zmniejszyć uczucie izolacji. Szkolenia z zakresu radzenia sobie ze stresem mogą pomóc nauczycielom w skutecznym radzeniu sobie z trudnościami zawodowymi i osobistymi. Tego typu działania powinny być po stronie szkoły, jednak niestety niewielu dyrektorów decyduje się na tego typu szkolenia. Istotne jest także promowanie podejścia typu work-life balance. Nauczyciele powinni pielęgnować zdrowy tryb życia, dbać o regularny sen, aktywność fizyczną i odpoczynek, aby zminimalizować wpływ stresu.

Koszty wizyty u psychologa

Ile kosztuje pomoc specjalisty? Przykładowo, koszt wizyty u psychologa w Warszawie to około 200 zł. Wizyty powinny odbywać się raz w tygodniu, dlatego tak ważne jest wsparcie nauczycieli w leczeniu wypalenia zawodowego. Możliwe jest również uzyskanie zwolnienia lekarskiego na wypalenie zawodowe, jednak taki druk wystawi tylko psychiatra.

Artykuł sponsorowany