Nowe uprawnienia związane z rodzicielstwem od stycznia 2010 r.

Data publikacji: 6 stycznia 2010 r.
Poleć znajomemu
Dokument archiwalny

Nowy rok przyniósł kolejne zmiany w Kodeksie pracy - m.in. od 1 stycznia 2010 r. pracownik ojciec może skorzystać z urlopu ojcowskiego, zaś od 6 stycznia 2010 r. uprawnienia pracownicze pracownika korzystającego z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego są praktycznie takie same jak pracownika na urlopie macierzyńskim. Sprawdź, jakie nowe uprawnienia nabyli Twoi pracownicy z nowym rokiem!

Wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie wzrastał do 2014 r.

Prawo pracowników rodziców do dodatkowego urlopu macierzyńskiego jest wprowadzane stopniowo. Docelowo, od 2014 r. pracownikom będzie przysługiwało prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze:

  • do 6 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
  • do 8 tygodni w przypadku urodzenia większej liczby dzieci przy jednym porodzie.

W latach 2012-2013 wymiar ww. urlopu będzie przysługiwał odpowiednio w wymiarze:

  • do 4 tygodni,
  • do 6 tygodni.
W 2010 i 2011 r. pracownik rodzic może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze:
  • do 2 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka,
  • do 3 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie
    (art. 12 ustawy z 6 grudnia 2008 r.).

Dwa warunki, by pracownica matka mogła skorzystać z dodatkowego urlopu

Od 1 stycznia 2010 r. pracownica matka  może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego, pod warunkiem że:

  • wykorzystała w całości urlop macierzyński,
  • złoży wniosek o dodatkowy urlop macierzyński najpóźniej na 7 dni przed planowanym terminem jego rozpoczęcia
    (art. 1821 §2 i §3 kp).
Dodatkowy urlop macierzyński udzielany jest jednorazowo, w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności (art. 1821 § 2 kp).

W praktyce wniosek o dodatkowy urlop macierzyński należy złożyć w trakcie trwania podstawowego urlopu macierzyńskiego, gdyż z urlopu dodatkowego można skorzystać wyłącznie bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.

Dwa przypadki, kiedy  pracownik ojciec może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego

Pracownik ojciec także otrzymał możliwość skorzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Możliwe to jest tylko w dwóch przypadkach, tj. gdy matka dziecka:

  • zrezygnuje z części urlopu macierzyńskiego,
  • wykorzysta urlop macierzyński w całości, lecz nie skorzysta z dodatkowego urlopu macierzyńskiego
    (art. 1822 § 1kp).
W drugim przypadku pracownik ojciec we wniosku o udzielenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego wskazuje termin zakończenia urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka(art. 1822 § 2 kp).

W trakcie dodatkowego urlopu - można pracować na część etatu u swojego pracodawcy

Skorzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego to sposób, by powrót do pracy po urlopie macierzyńskim nie był aż tak drastyczną zmianą trybu życia i matki, i nowo narodzonego dziecka. Ustawodawca przewidział możliwość powrotu do pracy w trakcie trwania dodatkowego urlopu, jednakże w wymiarze nie większym niż  ½ etatu. W takim przypadku dodatkowego urlopu macierzyńskiego udziela się na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy (art. 1821 § 4 kp).

Pracownik, aby móc podjąć pracę w trakcie trwania dodatkowego urlopu macierzyńskiego, musi złożyć pisemny wniosek co najmniej na 7 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. We wniosku należy wskazać wymiar czasu pracy oraz okres, przez który zamierza łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy(art. 1821 § 5 kp).

Rodzice adopcyjni także nabyli prawo do dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego

Pracownicy, którzy przyjęli dziecko na wychowanie i wystąpili do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub którzy przyjęli dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem zawodowych rodzin zastępczych niespokrewnionych z dzieckiem, od 1 stycznia 2010 r. mają prawo do dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Wymiar tego urlopu, tj. dodatkowego urlopu macierzyńskiego, będzie stopniowo wzrastał do 2014 r. Do dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego stosuje się odpowiednio przepisy o dodatkowym urlopie macierzyńskim (art. 183 §3 i §4 kp).

W latach 2010-2011 wymiar dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego wynosi:
  • do 2 tygodni w razie przyjęcia jednego dziecka na wychowanie,
  • do 3 tygodni w razie przyjęcia więcej niż jednego dziecka,
  • do 1 tygodnia w razie przyjęcia na wychowanie dziecka do lat 7 lub do lat 10,  gdy wobec dziecka został odroczony obowiązek szkolny
    (art. 12 ustawy z 6 grudnia 2008 r.).

Urlop ojcowski - przez najbliższe 2 lata tylko tydzień

Od 1 stycznia 2010 r. ojciec dziecka może skorzystać z urlopu ojcowskiego. Docelowo wymiar urlopu ma wynosić 2 tygodnie, tymczasem w latach 2010-2011 wymiar tego urlopu wynosi 1 tydzień (art. 14 ustawy z 6 grudnia 2008 r.). Warunkiem skorzystania z urlopu ojcowskiego jest nie to, czy dziecko urodziło się w 2010 r., lecz termin, w którym dziecko ukończy 12 miesięcy życia, gdyż pracownik-ojciec tylko do tego dnia może skorzystać z tego urlopu (art. 1823 §1 kp).

Aby pracownik ojciec mógł skorzystać z tego urlopu, musi złożyć wniosek o jego udzielenie najpóźniej na 7 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia urlopu (art. 1823 §2 kp).  

Jeżeli dziecko pracownika urodziło się 31 stycznia 2009 r., to pracownik ojciec może skorzystać z urlopu ojcowskiego do końca stycznia 2010 r.

Od 6 stycznia 2010 r. zrównanie uprawnień pracowniczych rodziców biologicznych i adopcyjnych

Dotychczas nie wszystkie przepisy dotyczące szczególnych uprawnień pracowników korzystających z urlopu macierzyńskiego miały zastosowanie także do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Od 6 stycznia także rodzice adopcyjni korzystający z (dodatkowego) urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego mają prawo do m.in.:

  • urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (art. 163 § 3 kp),
  • przesunięcia terminu ich urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego z powodu przebywania na (dodatkowym) urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego (art. 165 pkt 4  i art. 166 pkt 4 kp),
  • szczególnej ochrony przed rozwiązaniem ich stosunku pracy (art. 177 kp)
    (ustawa z 5 listopada 2009 r. oraz art. 183 §1 i §4 kp).
Anna Trochimiuk

Nagrody i wyróżnienia

Sprawdź inne serwisy

Epedagogika Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem kadry i finanse resql