Centralny rejestr umów jednostek sektora finansów publicznych miał wejść w życie 1 stycznia 2024 r. Rejestr ten miał objąć również szkoły i placówki oświatowe. Jak się jednak okazało, rejestr umów wejdzie życie dopiero 1 stycznia 2026 r.

Centralny rejestr umów – także w szkołach

Czym jest centralny rejestr umów? Tak nazywa się rejestr umów zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych, który ma być prowadzony przez Ministra Finansów. Rejestrowi temu będą podlegały umowy zawierane przez jednostki sektora finansów publicznych. Chodzi tu o umowy, które w swej treści zawierają informację publiczną, a zatem podlegają udostępnieniu na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgłoszeniu będą podlegały umowy pisemne, elektroniczne jak i zawarte ustnie.

Do rejestru będą zgłaszane umowy zawierane przez szkoły i placówki prowadzone przez:

jednostki samorządu terytorialnego,
organy administracji rządowej (szkoły i placówki prowadzone przez ministrów).

Obowiązek zgłoszenia umowy do rejestru będzie spoczywał na dyrektorze szkoły.

Jawność umów w rejestrze – ale nie w każdym przypadku

Do rejestru nie będą zgłaszane umowy:

których wartość wyniesie nie więcej niż 500 zł,
którym nadano klauzulę na podstawie ustawy o ochronie informacji niejawnych, którym muszą towarzyszyć szczególne środki bezpieczeństwa,
jeżeli wymaga tego istotny interes bezpieczeństwa państwa, lub
dotyczące produkcji lub handlu bronią, amunicją lub materiałami wojennymi, jeżeli wymaga tego podstawowy interes bezpieczeństwa państwa (po spełnieniu dodatkowych warunków).

Przykład Jeżeli przepisy nie będą znowelizowane, wówczas zgłaszane będą także umowy o pracę zawierane z osobami wykonującymi funkcje publiczne, w szczególności z nauczycielami, o ile ich wartość przekroczy 500 zł.

Poza tym, tak jak w przypadku informacji publicznej, do centralnego rejestru umów nie będą zgłaszane informacje ograniczone prywatnością osoby fizycznej. Przy czym konieczne będzie zgłaszanie informacji dotyczących osoby:

pełniącej funkcje publiczne wiążących się z wykonywaniem tej funkcji, lub
która zrezygnowała z powoływania się na prywatność.

Jakie informacje w rejestrze umów

W rejestrze umów znajdą się następujące informacje

numer umowy (jeśli nadano),
datę i miejsce zawarcia umowy,
okres obowiązywania umowy,
oznaczenie stron umowy (w tym przedstawicieli stron),
określenie przedmiotu umowy,
wartość przedmiotu umowy,
informacje o źródłach i wysokości współfinansowania przedmiotu umowy,
informacje o uzupełnieniu lub zmianie umowy, rozwiązaniu za zgodą stron umowy,
informacje o odstąpieniu od umowy, jej wypowiedzeniu lub wygaśnięciu.

Rejestr umów dopiero od 1 stycznia 2026 r.

Rejestr umów jednostek sektora finansów publicznych miał pierwotnie wejść w życie w lipcu 2022 r. Następnie nastąpiło przesunięcie terminu jego wdrożenia na 1 stycznia 2024 r. i wreszcie – v1 stycznia 2024 r. Obecnie dyrektorzy nie muszą więc zgłaszać umów do takiego rejestru. Nie jest wykluczone, że do tego czasu w przepisach pojawią się zmiany modyfikujące zasady jego funkcjonowania.

ustawa z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 2054) – art. 6, at. 14a, art. 15,
ustawa z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1723) - art. 36
ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1270) - art. 34a, art. 34b (wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.)

Opracowanie: Michał Kowalski