Dodatkowe umowy zlecenia (a właściwie o świadczenie usług) zawierane z pracownikami nie są niczym zaskakującym, także w realiach oświatowych. Jak zatem pogodzić taką dodatkową umowę z wymogiem zapewnienia minimum 11-godzinnego odpoczynku dobowego? Wyjaśnienia w artykule.

Minimalny odpoczynek dobowy i tygodniowy dla nauczyciela i pracownika niepedagogicznego

Pracownik w każdej dobie ma prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku (art. 132 § 1 Kodeksu pracy). Jednocześnie w każdym tygodniu pracownik ma prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego, który obejmuje co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego (art. 133 § 1 Kodeksu pracy).

Normy w zakresie odpoczynku dobowego dotyczą nie tylko pracowników niepedagogicznych, ale też nauczycieli. Stosujemy bowiem w ich przypadku odpowiednio przepisy Kodeksu pracy (art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela).

Zlecenie nie wpływa na wymogi odpoczynku dobowego i tygodniowego

Wskazane regulacje dotyczą pracowników, tj. osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy. Nie obejmują natomiast umów cywilnoprawnych (regulowanych przepisami Kodeksu cywilnego), w szczególności do umowy zlecenia, a właściwie o świadczenie usług.

Zawarcie dodatkowej, wykonywanej poza godzinami pracy etatowej, umowy zlecenia nie powoduje naruszenia wymogów odpoczynku dobowego i tygodniowego.

Przykład Nauczyciel szkoły pracuje na stanowisku nauczyciela w godz. 8.00-15.00. Poza tym dwa razy w tygodniu od godz. 15.00 do 20.00 w tej samej szkole na podstawie cywilnoprawnej umowy o świadczenie usług wykonuje czynności inspektora ochrony danych. W tym przypadku nie dochodzi do naruszenia wymogów minimalnego dobowego ani tygodniowego odpoczynku.

Uwaga na ukrytą umowę o pracę

Dodatkowa umowa zlecenia musi być jednak innego rodzaju niż wykonywana w ramach etatu oraz nie nosić znamion stosunku pracy. W takiej sytuacji bowiem wykonywanie dodatkowej umowy może zostać uznane za ukrytą formę zatrudnienia pracowniczego. Jako takie może wówczas zostać uznane za świadczenie pracy nadliczbowej oraz – w konkretnych okolicznościach – prowadzące również do naruszenia okresów odpoczynku pracowniczego.

Tożsamość stron zatrudnienia pracowniczego i cywilnoprawnego, wykonywanie pracy w sposób ciągły i w tym samym miejscu oraz podporządkowanie poleceniom może niestety świadczyć o tym, że mamy do czynienia z ukrytą umową o pracę.

Leszek Skupski