Nieobowiązkowe ubezpieczenie NNW a wycieczki szkolne

Dyrektor szkoły odpowiada nie tylko za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu w szkole, ale także za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków uczestnictwa uczniów w zajęciach organizowanych przez szkołę poza jej obiektami. Obowiązki w tym zakresie obejmują również organizowane poza terenem szkoły wycieczki.

Na zorganizowanie wycieczki zgodę wyraża dyrektor szkoły. Potwierdzeniem tego faktu jest zatwierdzenie karty wycieczki oraz złożenie podpisu na dołączonej do niej liście uczniów biorących udział w wycieczce. Czynności te powinny być dokonane dopiero po analizie pełnej dokumentacji wycieczki przedłożonej przez kierownika wycieczki i tylko wtedy, gdy dyrektor jest pewny, że została ona przygotowana właściwie pod względem merytorycznym, organizacyjnym, z zachowaniem norm bezpieczeństwa i zgodnie z przepisami prawa.  

Układ zadań i czynności, jakie powinien podjąć kierownik przy organizowaniu każdej wycieczki określa § 10 rozporządzenia. Ich wykonanie powinno być odpowiednio udokumentowane. Podstawowa dokumentacja przygotowana przez kierownika przed wycieczką powinna obejmować: 

1. program wycieczki wraz z harmonogramem,
2. regulamin wycieczki (podpisany przez uczestników, rodziców i opiekunów),
3. informację dla rodziców,
4. kartę wycieczki – wypełnioną zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik do rozporządzenia MEN z 25 maja 2018 r.,
5. listę uczestników wycieczki zawierającą imię i nazwisko ucznia oraz telefon rodzica lub rodziców ucznia, dołączoną do karty wycieczki,
6. zgody rodziców na udział uczniów niepełnoletnich w wycieczce wyrażane w formie pisemnej,
7. preliminarz finansowy wycieczki przewidujący koszty pełnej realizacji przyjętego programu.

Z przepisów nie wynika, by w przypadku wycieczki krajowej powstawał obowiązek ubezpieczenia uczniów od następstw nieszczęśliwych wypadków przez szkołę lub indywidualnie przez rodziców. Niezależnie od tego, czy uczniowie szkoły zostaną ubezpieczeni czy nie, muszą mieć zapewnione bezpieczeństwo w czasie wycieczki. Odpowiada za to dyrektor, a bezpośrednio kierownik i opiekunowie wycieczki, którzy podpisem pod oświadczeniem zawartym w karcie wycieczki zobowiązują się do przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa w czasie wycieczki.

Pomimo dbałości dyrektora szkoły i nauczycieli o bezpieczeństwo uczniów, w szkole zdarzają się wypadki. Wiele szkół, aby ograniczyć negatywne konsekwencje nieszczęśliwego wypadku decyduje się na wykupienie polisy grupowej dla bezpieczeństwa uczniów. Zazwyczaj ubezpieczenie to obejmuje wypadki w czasie nauki, w drodze do i ze szkoły, a często także nieszczęśliwe zdarzenia w trakcie wycieczek organizowanych przez szkołę. Umowa ubezpieczenia nie ma jednak statusu ubezpieczenia obowiązkowego (art. 4 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych).