Premia jest jednym ze składników wynagrodzenia pracownika samorządowego w szkole. Ale czy obligatoryjnym? To tylko jedno z pytań, na które znajdziesz odpowiedź w artykule. Poznaj warunki przyznawania premii pracownikom samorządowym w szkole.

Gdzie uregulowana jest premia

Zasad przyznawania premii nie znajdziemy w ustawie o pracownikach samorządowych ani w rozporządzeniu w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Ustawa odsyła w tym zakresie do regulaminu wynagradzania pracowników samorządowych. Regulamin taki może precyzować:

warunki przyznawania,
warunki i sposób wypłacania

premii (art. 39 ust. 2 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych).

Przykład Wysokość premii może być podana kwotowo ale też jako procent wynagrodzenia zasadniczego. Dopuszczalna jest także gradacja stawek premii.

Czy premie są obligatoryjne dla pracowników samorządowych w szkole

Nie. Przede wszystkim nie każdemu pracownikowi samorządowemu w szkole musi przysługiwać premia. Jest to bowiem składnik wynagrodzenia zależny od spełnienia pewnych warunków. Jeśli pracownik samorządowy w szkole tych warunków nie spełni, wówczas nie otrzyma premii.

Co więcej, szkoła może całkowicie wykluczyć przyznawanie premii. Wystarczy, że nie będzie ona uwzględniona w regulaminie wynagradzania pracowników samorządowych. Wszak uwzględnienie premii w regulaminie jest opcjonalne a nie obowiązkowe, na co wskazuje powołany wyżej art. 39 ust. 2 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych.

Jeżeli regulamin wynagradzania pracowników samorządowych nie przewiduje premii, wówczas nie będzie ona wypłacana.

Jak ukształtować premię dla pracownika samorządowego w szkole

Żaden przepis nie daje odpowiedzi na to pytanie. W praktyce pracowniczej premię traktuje się jednak jako dodatkowy ale niebędący uznaniowym składnik wynagrodzenia (określa się ją mianem premii regulaminowej). Oznacza to, że najczęściej w regulaminie wynagradzania określa się konkretne warunki, jakie musi spełnić pracownik, aby otrzymać premię. Mogą być one;

pozytywne (czyli takie, których spełnienie jest niezbędne do przyznania premii),
negatywne (takie, których wystąpienie wyklucza wypłatę premii).

Przykład Przykładowymi wymogami uzyskania premii dla pracowników administracji i obsługi i pozostałych samorządowych mogą być np.:

pozytywna ostatnia ocena okresowa (w przypadku stanowisk urzędniczych),
brak kar porządkowych w ostatnim roku pracy,
przestrzeganie czasu pracy (brak spóźnień, nieusprawiedliwionych nieobecności) w danym okresie,
wykonanie zadań służbowych w danym okresie w wyznaczonych terminach.

Czym różni się premia regulaminowa od premii uznaniowej

W praktyce bardzo często – również w realiach szkoły - używa się pojęcia „premia uznaniowa”. Co to takiego? Otóż jest to składnik wynagrodzenia, którego przyznanie zależy od spełnienia pewnych kryteriów. Ich poziom realizacji ocenia na podstawie własnego uznania (stąd nazwa) dyrektor. Kryteria te są sformułowane w sposób bardziej ogólny i uznaniowy niż w przypadku premii regulaminowej.

W istocie tzw. premia uznaniowa nie jest premią a nagrodą.

Czy pracownik samorządowy ma roszczenie o wypłatę premii

Pracownik samorządowy w szkole może dochodzić wypłaty premii regulaminowej. Wynika to z konstrukcji kryteriów jej przyznawania. Kryteria te są mierzalne i istnieje możliwość weryfikacji, czy zostały spełnione. Jeżeli pracownik je zrealizował a mimo tego nie otrzymał premii wskazanej w regulaminie wynagradzania, wówczas ma roszczenie o jej wypłatę.

Inaczej będzie jednak w przypadku tzw. premii uznaniowej. Jako nagroda jest ona świadczeniem uznaniowym, dlatego dochodzenie roszczenia o jej wypłatę jest w praktyce niemożliwe.

Czy premia wchodzi w skład wynagrodzenia urlopowego

Odpowiedź zależy tu od częstotliwości jej wypłacania. Zwykle premia to składnik wypłacany jednorazowo albo nieperiodycznie, za realizację określonego zadania. Jako taka premia nie jest uwzględniana w podstawie wymiaru wynagrodzenia urlopowego pracownika samorządowego w szkole. Gdyby jednak była ona wypłacana w sposób stały lub powtarzalny (czasami można spotkać i takie rozwiązania), wówczas należałoby zaliczyć ją do podstawy wymiaru pensji urlopowej.

Michał Kowalski