Wezwanie do sądu lub przed organ w charakterze świadka oznacza konieczność usprawiedliwienia nieobecności w pracy pracownika szkoły. Pracownikowi nie wypłaca się jednak wynagrodzenia. Zamiast tego otrzymuje on zaświadczenie o utraconych zarobkach. Od tej reguły przewidziany jest jednak pewien wyjątek.

Wezwanie do sądu lub przed organ jako dowód usprawiedliwionej nieobecności

Dyrektor musi zwolnić pracownika od pracy na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie:

organu administracji rządowej,
organy samorządu terytorialnego,
sądu,
prokuratury,
organu prowadzącego postępowanie w sprawach o wykroczenia.

W takich przypadkach zwolnienie od pracy jest obowiązkowe.

Do organów administracji rządowej zalicza się także wojewodę, przy którym działa komisja dyscyplinarna i rzecznik dyscyplinarny. Wezwania od tych organów należy więc traktować tak, jak w przypadku sądu. Więcej na ten temat w poradzie: Zwolnienie od pracy na wezwanie rzecznika dyscyplinarnego w charakterze świadka.

Wymagane wezwanie na rozprawę z obowiązkowym stawiennictwem - w charakterze świadka lub strony

Aby usprawiedliwić swoją nieobecność, pracownik musi w takiej sytuacji przedstawić wystosowane przez dany organ wezwanie:

imienne,
wskazujące na obowiązek stawiennictwa,
zarówno w charakterze strony jak i świadka.

Przykład Zawiadomienie o rozprawie bez adnotacji o obowiązku stawiennictwa oznacza, że szkoła nie musi zwalniać pracownika na czas niezbędny do stawiennictwa na rozprawę. Z drugiej strony jest to możliwe. Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są bowiem także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Dopuszczalne jest zatem uznanie nieobecności pracownika za usprawiedliwioną tak naprawdę w każdym przypadku. Pracownik może wtedy usprawiedliwiać swoją nieobecność np. za pomocą protokołu rozprawy.

Od pracownika szkoły można oczekiwać wezwania z adnotacją do wglądu.

Zamiast wynagrodzenia zaświadczenie o utraconych zarobkach

Pracownikowi szkoły wezwanemu w opisany wyżej sposób nie wypłaca się wynagrodzenia. Zamiast tego należy wystawić mu zaświadczenie o wysokości utraconego wynagrodzenia. Powinno ono obejmować okres niezbędny do stawiennictwa przed wzywającym organem lub sądem.

W zaświadczeniu należy ująć:

czas realizacji wezwania (np. rozprawy sądowej),
czas niezbędny na dojazd i powrót do pracy.

Za zeznania świadka w związku z zatrudnieniem pracodawca wypłaca wynagrodzenie

Wyjątkiem będzie jednak sytuacja, w której pracownik szkoły został wezwany jako świadek do sądu i ma zeznawać w związku ze swoim zatrudnieniem. Rozwiązanie to dotyczy pracowników zatrudnionych w organach władzy publicznej.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia z dnia 9 października 2012 r., sygn. akt I OSK 1755/12, uznał, że szkoła powinna zostać zaliczona do organów władzy publicznej z uwagi na władztwo zakładowe jakim dysponuje.

W takim przypadku pracownikowi należy wypłacić wynagrodzenie również za czas niezbędny do uczestnictwa w rozprawie. Nie wystawia się natomiast zaświadczenia o utraconych zarobkach. Rozwiązania tego nie stosuje się do stron postępowania.

Przykład Wychowawca zakładu poprawczego składa zeznanie dotyczące zdarzenia z udziałem nieletniego na terenie placówki. W takim przypadku za okres zwolnienia należy mu się wynagrodzenie.