Dokument archiwalny

Czy w arkuszu organizacyjnym należy zaplanować godziny ze wszystkich przedmiotów włącznie z zajęciami z wychowawcą, edukacją dla bezpieczeństwa, religią itp.? Czy 25 godzin na oddział przygotowawczy można rozdysponować wedle uznania z uwzględnieniem 6 godzin języka polskiego? Sprawdzamy szczegóły w przepisach.

Program kształcenia ogólnego, ale język polski jak dla cudzoziemców

W oddziale przygotowawczym realizowane są programy nauczania z zakresu kształcenia ogólnego, czyli te, które realizowane są w „zwykłych” oddziałach (art. 55 ust. 5 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy). Wyjątek stanowią zajęcia z języka polskiego, bowiem w oddziale przygotowawczym w ramach tygodniowego wymiaru godzin prowadzi się naukę języka polskiego według programu nauczania opracowanego na podstawie ramowego programu kursów nauki języka polskiego dla cudzoziemców (zgodnie z rozporządzeniem MEN z 18 lutego 2011 r. w sprawie ramowego programu kursów nauki języka polskiego dla cudzoziemców).

Zajęcia dodatkowe

W myśl rozporządzenia MEN z 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół – załącznik nr 1 (tabela) zajęcia z religii, etyki, wychowania do życia w rodzinie nie należą do zajęć obowiązkowych dla ucznia, ale szkoła ma obowiązek być „w gotowości” i zorganizować je, jeśli uczniowie będą zainteresowani. Doradztwo zawodowe przewidziane jest dla wszystkich uczniów.

6 godzin tygodniowo języka polskiego

Na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych w oddziale przygotowawczym w szkole podstawowej przeznacza się w tygodniowym rozkładzie zajęć poniższą liczbę godzin w szkole podstawowej dla klas:

I-III – nie mniejszą niż 20 godzin tygodniowo,
IV-VI – nie mniejsza niż 23 godziny tygodniowo,
VII-VIII – nie mniejszą niż 25 godzin tygodniowo.

Przy czym zgodnie wg rozporządzeniem MEN z 10 marca 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw na język polski należy przeznaczyć co najmniej 6 godzin tygodniowo

(§ 16 ust. 5 rozporządzenia MEN z 23 sierpnia 2017 r.).

W oddziale przygotowawczym w szkole podstawowej dopuszcza się organizację nauczania w klasach łączonych odpowiednio dla klas (§ 16 ust. 6 rozporządzenia):

I-III szkoły podstawowej,
IV-VI szkoły podstawowej,
VII i VIII szkoły podstawowej.

Można zminimalizować określone treści programowe

Przepis art. 55 ust. 5 ustawy o pomocy dla obywatelom Ukrainy stwarza możliwość dostosowania programu nauczania pod względem zakresu treści programowych (nowość!) stosownie do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów. Oznacza to, że można zminimalizować określone treści programowe z danego przedmiotu do niezbędnego minimum na rzecz innego przedmiotu, np. jeżeli uczniowie z oddziału przygotowawczego dobrze znają język angielski, to można zrezygnować z określonych treści programowych z tych zajęć, uwzględniając ich możliwości.

Aby zwiększyć efektywność kształcenia uczniów w oddziale przygotowawczym, do potrzeb i możliwości uczniów tego oddziału, należy dostosować także metody i formy realizacji programów.

Uzupełnianie różnic programowych

Trzeba pamiętać, że zgodnie z art. 44f ust. 5 ustawy o systemie oświaty na klasyfikację końcową składają się:

roczne oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, ustalone w klasie programowo najwyższej oraz
roczne oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, których realizacja zakończyła się w klasach programowo niższych w szkole danego typu, oraz
roczna ocena klasyfikacyjna zachowania ustalona w klasie programowo najwyższej.

Aby uczeń – obcokrajowiec, który przybył do polskiej szkoły np. w kl. VII, mógł ukończyć szkołę podstawową, będzie musiał uzupełnić zajęcia z przyrody i techniki. Jeśli przybył w kl. VIII, to oprócz przyrody i techniki, także muzykę i plastykę. Szkoła powinna stworzyć uczniowi warunki uzupełnienia różnic programowych do końca etapu edukacyjnego (tu: do końca szkoły podstawowej, np. poprzez uczestniczenie w zajęciach z inną klasą, wyznaczenie materiału do „zaliczenia” na warunkach ustalonych przez nauczyciela przedmiotu) oraz określić sposób „rozliczenia się” z tych przedmiotów.

Przepisy nie określają, czy w oddziale przygotowawczym można/należy rozpocząć uzupełnianie różnic programowych. Celem uczęszczania do oddziału przygotowawczego jest przygotowanie ucznia-cudzoziemca do „przejścia” do zwykłego oddziału szkolnego (aby mógł w pełni korzystać z lekcji w szkole), a nie klasyfikowanie prowadzące np. do ukończenia szkoły. Moim zdaniem możliwe jest uczestniczenie ucznia w zajęciach (jeśli są takie możliwości), które musi uzupełnić, ale nie jest możliwe „rozliczenie się” z tych zajęć, bowiem klasyfikacja roczna lub końcowa będzie dopiero po przejściu do oddziału „zwykłego”.

Więcej na temat oddziałów przygotowawczych przeczytasz tutaj>>