Zasady funkcjonowania oddziałów przedszkolnych budzą niestety wiele wątpliwości. Czy oddziały przedszkolne działają jak przedszkola czyli jednostki nieferyjne. Czy też tak jak szkoła podstawowa ma status placówki feryjnej. Spróbujmy rozstrzygnąć ten problem.

Oddziały przedszkolne miały być zlikwidowane

Argumentów przemawiających za każdym z tych stanowisk jest sporo, natomiast warto zauważyć, że ustawodawca ma już za sobą próbę rozwiązania tego problemu w najprostszy, jak się wówczas wydawało sposób, czyli poprzez likwidację oddziałów przedszkolnych. Próba tak została podjęta w ustawie z 13 czerwca 2013r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.

Ostatecznie oddziały przedszkolne pozostały

Z dniem 1 września 2016 r. miały zostać wprowadzone następujące regulacje:

oddział przedszkolny lub oddziały przedszkolne w szkole podstawowej miały stać się przedszkolem;
przedszkole, o którym mowa w pkt 1, tworzyć miało zespół ze szkołą podstawową, w której dotychczas działały oddział przedszkolny lub oddziały przedszkolne;
dyrektor szkoły podstawowej, w której dotychczas działały oddział przedszkolny lub oddziały przedszkolne, stawał się dyrektorem zespołu, o którym mowa w pkt 2, do końca okresu, na jaki powierzono mu stanowisko dyrektora szkoły podstawowej;
nauczyciele zatrudnieni w szkole podstawowej prowadzącej dotychczas oddział lub oddziały przedszkolne stają się nauczycielami zespołu.

Przepis ten został uchylony i ostatecznie oddziały przedszkolne pozostały, zostały oczywiście przewidziane również w ustawie Prawo oświatowe i funkcjonują do dziś.

Nie znikły natomiast problemy związane z ich funkcjonowaniem.

Interpretacja resortu edukacji

Trudno ostatecznie rozstrzygnąć, czy oddział przedszkolny jest feryjny czy nieferyjny. Niemniej jednak można wskazać interpretację, która obecnie przeważa, a została po raz pierwszy przywołana przez Krystynę Szumilas w roku 2011, wówczas Sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.

Jest to odpowiedź na interpelację nr 21460. Czytamy w niej, że zgodnie z art. 64 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.) nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. Natomiast nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. W myśl § 10 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ramowego statutu publicznego przedszkola, stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.), przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący na wniosek dyrektora przedszkola i rady przedszkola. W przedszkolu nie są przewidziane ferie szkolne, a więc zgodnie z art. 64 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela nauczycielom zatrudnionym w przedszkolu przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Jednocześnie należy zauważyć, iż w czasie przerwy w pracy przedszkola ustalonej przez organ prowadzący wszyscy nauczyciele przedszkola korzystają z prawa do urlopu wypoczynkowego. Te same zasady należy stosować do oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej. Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) oddziały przedszkolne zorganizowane w szkołach podstawowych powinny zapewniać dzieciom roczne przygotowanie przedszkolne w takim samym stopniu jak przedszkola. Do organizacji pracy oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej należy więc stosować te same przepisy co do organizacji pracy przedszkola. Oddział przedszkolny nie wchodzi bowiem w skład struktury organizacyjnej (klas) szkoły podstawowej. Oddział przedszkolny, tak jak przedszkole, nie może zatem pracować w systemie feryjnym. W świetle powyższego nauczyciele zatrudnieni w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej mają prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów.

Oddział przedszkolny poza strukturą organizacyjną szkoły podstawowej

Taki pogląd można uznać za przeważający i dzisiaj. Powszechnie uważa się, że przepisem decydującym o nieferyjności oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej jest art. 95 ust. 1 Prawa oświatowego. Zgodnie z tym przepisem struktura organizacyjna szkoły podstawowej obejmuje klasy I-VIII, a w przypadku szkoły podstawowej dla dorosłych - klasy VII i VIII. Przywołana interpretacja ministerstwa wskazuje zatem wyraźnie, że oddział przedszkolny nie wchodzi w skład struktury organizacyjnej (klas) szkoły podstawowej.

Struktura organizacyjna szkoły podstawowej obejmuje klasy I-VIII.

Urlop wypoczynkowy nauczyciela a oddział przedszkolny

Taka interpretacja niesie za sobą określone konsekwencje, m.in. w zakresie urlopu wypoczynkowego nauczyciela prowadzącego zajęcia w takim oddziale.

Jeżeli nauczyciel szkoły podstawowej z oddziałami przedszkolnymi realizuje więcej godzin w oddziale przedszkolnym, niż w szkole, wówczas przysługuje mu urlop wypoczynkowy w reżimie nieferyjnym.