Rozwód w pigułce, co musisz wiedzieć!

Data publikacji: 6 marca 2023 r.
Poleć znajomemu
Rozwód w pigułce, co musisz wiedzieć!
Dokument archiwalny

Rozwód jest szczególną sytuacją, która może wiązać się z wieloma negatywnymi emocjami. Wpływa ona nie tylko na małżonków, ale również na bliższych lub dalszych członków rodziny. Podejmując decyzję o rozwodzie należy wziąć pod uwagę szereg okoliczności. Poniżej prezentujemy najważniejsze zagadnienia, które obejmują przygotowanie się do przeprowadzenia rozwodu.

Od czego zacząć?

Przygotowując się do rozwodu warto w pierwszej kolejności skorzystać z porady prawnej u adwokata, który praktykuje w obrębie prawa rodzinnego. W tej kwestii nie ma idealnych rozwiązań i dwóch takich samych sytuacji. Na każdą sytuację wpływają różnorodne okoliczności, który mogą oddziaływać na przebieg postępowania rozwodowego. Na stronie  https://kancelaria.lexay.pl/ znajdziesz wszystkie niezbędne informacje o tym od czego zacząć przygotowując dokumenty rozwodowe.

W Polsce wyróżniamy kilka rodzajów rozwodów, które wpływają m.in. na długość postępowania, sposób jego prowadzenia, przebieg postępowania dowodowego, a także zapadłe orzeczenia. Wobec powyższego możemy wymienić:

  1. Rozwód z orzekaniem o winie;
  2. Rozwód bez orzekania o winie;
  3. Rozwód w przypadku posiadania małoletnich dzieci;
  4. Rozwód w przypadku nieposiadania małoletnich dzieci;
  5. Rozwód z podziałem majątku;
  6. Rozwód bez podziału majątku.

Przygotowując się zatem do rozwodu należy zastanowić się nad trzema kluczowymi kwestiami: czy chcemy, aby sąd orzekł o winie jednego z małżonków, czy posiadamy małoletnie dzieci oraz czy chcemy, aby rozwód obejmował również podział majątku.

Kiedy sąd może orzec rozwód?

Sąd może orzec rozwód, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki[1]:

1)     nastąpił zupełny rozpad pożycia małżeńskiego,

2)     nastąpił trwały rozpad pożycia małżeńskiego.

Co to właściwie oznacza? Określenie “pożycie małżeńskie” zdefiniował dosyć dawno temu Sąd Najwyższy wskazując, że “pożycie małżeńskie wyraża się w szczególnego rodzaju wspólnocie duchowej, fizycznej i gospodarczej”[2]. Uznaje się, że o zupełności rozkładu pożycia małżeńskiego możemy mówić wtedy, gdy zerwaniu uległy wszelkie więzi łączące małżonków[3]. Trudno natomiast określić, kiedy rozpad pożycia małżeńskiego jest trwały. W tej kwestii sąd zawsze bierze pod uwagę indywidualne przypadki. Kierując się jedynie orzecznictwem sądów, wskazać należy, że powszechnie przyjmuje się, iż jeżeli oboje małżonkowie lub jedno z nich pozostają już w nowych związkach pozamałżeńskich lub jeżeli małżonkowie podzielili się już majątkiem, zakupili osobne mieszkania, zwłaszcza w odległych miejscowościach, to rozpad pożycia małżeńskiego ma charakter trwały.

Ponadto, rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli:

  • wskutek [rozwodu] miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego[4],
  • żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego[5].

Pozew rozwodowy

Przygotowanie pozwu rozwodowego to czasochłonne zajęcie. W pierwszej kolejności należy pamiętać o wszelkich kwestiach formalnych takich jak: miejscowość, data, oznaczenie stron oraz sądu, do którego jest wnoszony pozew, a także własnoręczny podpis. Ponadto, strona składająca pozew musi dokładnie wskazać o co wnosi, tzn. jakie jest jej żądanie. Dodatkowo do pozwu należy obowiązkowo załączyć: odpis pozwu, odpis aktu małżeństwa, odpis aktu urodzenia małoletnich dzieci, jeżeli strony je posiadają. W zależności od indywidualnych potrzeb do pozwu mogą być dołączone również: zaświadczenie o zarobkach, dokumentacja medyczna, fotografie, nagrania, prywatna korespondencja etc. Co więcej, należy również pamiętać o opłacie od pozwu, która wynosi 600 zł. Strona może domagać się również zwolnienia od kosztów sądowych, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie
i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek[6].

Właściwość sądu

W Polsce obecnie tylko sąd okręgowy może orzec rozwód. Przygotowując się zatem do rozwodu należy wziąć pod uwagę fakt, iż postępowanie, co do zasady, nie będzie odbywać się w miejscu zamieszkania strony, która chce złożyć pozew o rozwód. Dotyczy to w szczególności mieszkańców mniejszych miejscowości, od których sąd okręgowy może być oddalony nawet o kilkadziesiąt kilometrów. Wiadomo już zatem, że pozew rozwodowy należy złożyć do sądu okręgowego, ale który sąd okręgowy będzie w tym przedmiocie właściwy? Odwołując się do przepisów prawnych należy wskazać, że art. 41 Kodeksu postępowania cywilnego precyzuje, iż “Powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.” Co to właściwie oznacza? Przede wszystkim w pierwszej kolejności pozew o rozwód składa się do sądu okręgowego, w okręgu którego małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym w dalszym ciągu zamieszkuje lub ma miejsce zwykłego pobytu. Jeżeli przesłanka ta nie jest spełniona z uwagi na to, że przykładowo każdy z małżonków przeprowadził się do innego miasta, właściwym do złożenia pozwu będzie sąd okręgowy miejsca zamieszkania strony pozwanej. Co za tym idzie, jeżeli planujesz złożyć pozew rozwodowy, to w takim przypadku musisz go złożyć do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania drugiego małżonka. Jeżeli i ta przesłanka nie zostanie spełniona, na przykład z uwagi na to, że osoba, która chce złożyć pozew rozwodowy nie wie, gdzie obecnie mieszka albo przebywa drugi małżonek, to sądem właściwym będzie sąd okręgowy miejsca zamieszkania powoda. Adwokat Kraków będzie dobrym wyborem do reprezentowania strony w sądzie w Krakowie, jeżeli ostatnim adresem zameldowania małżonków był Kraków.

Warto również pamiętać o tym, że małżonkowie w drodze negocjacji albo mediacji rozwodowych mogą ustalić wspólne stanowiska procesowe, a także zawrzeć porozumienie i ustalić warunki zakończenia małżeństwa, a w przypadku, gdy mają małoletnie dzieci również porozumienie rodzicielskie.

[1]Artykuł 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. 

[2]Uchwała SN z 28.05.1955 r., I CO 5/55, LEX nr 117989. 

[3]Wyrok SN z 22.10.1999 r., III CKN 386/98, LEX nr 1217913.

[4]Artykuł 56 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

[5]Artykuł 56 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

[6]Artykuł 102 ust. 1 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.  

Artykuł sponsorowany

Nagrody i wyróżnienia

Sprawdź inne serwisy

Epedagogika Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem kadry i finanse resql