Przygotowując się do kontroli kuratorium oświaty w szkole, warto w pierwszej kolejności zapoznać się z zakresem kontroli, kompetencjami kuratora i przepisami prawa regulującymi te kwestie. Warto przejrzeć dokumentację szkolną, stopień realizacji podstawy programowej, prawidłowość zatrudniania nauczycieli, w tym spełnianie wymogów kwalifikacyjnych. Podpowiadamy, na co należy zwrócić uwagę przy pierwszej kontroli kuratorium oświaty.

Zasady kontroli kuratorium oświaty

Kuratorium oświaty ma prawo przeprowadzania kontroli w szkołach zarówno publicznych, jak i niepublicznych. Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe kurator oświaty sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi przedszkolami, innymi formami wychowania przedszkolnego, szkołami, placówkami oraz kolegiami pracowników służb społecznych, które znajdują się na obszarze danego województwa.

Nadzór pedagogiczny polega na:

1) obserwowaniu, analizowaniu i ocenianiu przebiegu procesów kształcenia i wychowania oraz efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek;

2) ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek;

3) udzielaniu pomocy szkołom i placówkom, a także nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;

4) inspirowaniu nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów

(art. 55 ustawy Prawo oświatowe).

W zakresie ww. wymienionym w ust. 1 pkt 1 i 2 nadzorowi podlega w szczególności:

1) posiadanie przez nauczycieli wymaganych kwalifikacji do prowadzenia przydzielonych im zajęć;

2) realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania;

3) przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów, a także przestrzeganie przepisów dotyczących obowiązku szkolnego oraz obowiązku nauki;

4) przestrzeganie statutu szkoły lub placówki;

5) przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach;

6) zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.

Ważna znajomość zakresu kompetencji kuratora

Podstawowymi aktami prawnymi w zakresie kontroli organu nadzoru pedagogicznego są ustawa Prawo oświatowe i rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego. Wspomniane rozporządzenie reguluje m.in. szczegółowe warunki i tryb sprawowania oraz formy nadzoru pedagogicznego. Znajomość zakresu kompetencji kuratora oświaty będzie przydatna podczas przygotowania do pierwszej kontroli nadzoru pedagogicznego w szkole.

Podczas kontroli kurator może dokonać oceny stanu przestrzegania przez szkołę oraz organ prowadzący przepisów prawa w zakresie działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz działalności statutowej szkoły.

Niezbędne przejrzenie dokumentacji szkolnej

Przygotowując się do kontroli, można dokonać przeglądu dokumentów szkolnych, począwszy od statutu, poprzez dokumentację dotyczącą przebiegu nauczania, wychowania i opieki oraz organizacji pracy oraz stopień realizacji podstawy programowej. Ponadto można sprawdzić, czy dopełniono wszystkich formalności przy zatrudnianiu nauczycieli, a w szczególności czy nauczyciele posiadają odpowiednie kwalifikacje i zaświadczenia o niekaralności.

Warto również poprosić pracownika ds. bhp o przejrzenie dokumentacji szkolnej w zakresie zapewnienia bhp w szkole, a także dokonanie przeglądu pomieszczeń i terenu szkoły (np. wejścia do szkoły, placu zabaw, boiska) pod kątem spełniania wymogów w zakresie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.

Przed dokonaniem kontroli kurator oświaty najczęściej informuje zarówno o terminie przeprowadzenia kontroli, jak i o jej zakresie.

Joanna Swadźba