CKE: Zasady przebiegu egzaminów - scenariusz lekcji

TEMAT: Jakich zasad trzeba przestrzega na sprawdzianie?

CEL OGÓLNY: przekonanie uczniów, że powinni samodzielnie rozwiązywać zadania egzaminacyjne.

CELE SZCZEGÓŁOWE - po zajęciach uczeń:

• rozumie, dlaczego nie powinien ściągać w czasie sprawdzianu,
• docenia sytuację, że samodzielne i skuteczne przygotowanie do sprawdzianu sprzyja większej wiedzy i umiejętnościom,
• ceni rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych samodzielnie,
• wie, jakie zachowania obowiązują go w trakcie sprawdzianu.

METODY ZAJĘĆ:

• heureza,
• praca w grupach.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

• plakat CKE.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie scenek, które zaprezentują ich zachowania w czasie klasówek, egzaminów, np. uczeń, który korzysta z przygotowanych ściąg, z telefonu komórkowego, ściąga od kolegi/koleżanki, rozwiązuje zadania samodzielnie.

Uczniowie prezentują przygotowane scenki i jednocześnie omawiają zachowania niewłaściwe w sytuacji egzaminacyjnej.

Nauczyciel przedstaw a uczniom argumenty dlaczego powinni samodzielnie rozwiązywać zadania egzaminacyjne, np.:

• ściąganie na sprawdzianie jest zachowaniem nieuczciwym, łamaniem prawa,
• uczeń, który ściąga, nie jest w stanie ocenić poziomu swoich wiadomości i umiejętności, w kontekście planowania dalszej nauki,
• samodzielne przygotowanie do sprawdzianu daje uczniowi i nauczycielowi informację o poziomie jego wiadomości i umiejętności w zakresie egzaminowanych treści,
• wynik egzaminu pozwala uczniom na ocenę swojej dotychczasowej nauki i podjęcie dalszych działań.

Nauczyciel zaprasza uczniów do dyskusji na temat zachowania się na sprawdzianie, uczniowie podają argumenty, dlaczego ich zadaniem warto samodzielnie rozwiązywać zadania egzaminacyjne.

Nauczyciel prosi uczniów o ułożenie krótkich haseł promujących nieściąganie na sprawdzianie.

Nauczyciel prezentuje uczniom plakat (materiał przygotowany przez CKE), jak powinni zachowywać się w trakcie czekającego ich sprawdzianu.

TEMAT: Ściąganie nie jest trendy!

CEL OGÓLNY: uświadomienie uczniom, że ściąganie na egzaminach jest zachowaniem nieetycznym i powoduje szkody w procesie uczenia się

CELE SZCZEGÓŁOWE — po zajęciach uczeń:

• wie, że ściąganie jest łamaniem prawa i zachowaniem nieuczciwym
• rozumie, że ściąganie nie sprzyja efektywnemu nabywaniu wiedzy i umiejętności
• wyróżnia wady i pozorne „zalety" ściągania
• potrafi przekonać kolegów do swoich poglądów
• zna zasady właściwego zachowania się w trakcie egzaminu gimnazjalnego.

• heureza
• praca w grupach.

• plakat CKE.

Nauczyciel prosi uczniów o wypełnienie krótkiej anonimowej ankiety dotyczącej ściągania na klasówkach, egzaminach itp.

Podejście do ściągania

• Ściąganie jest przeważnie ostro potępiane i zwalczane przez nauczycieli, którzy uważają je za nieuczciwy sposób prezentacji stanu posiadanej wiedzy (a raczej ukrywania jej braku). Niemniej jednak część nauczycieli wyraża pogląd, że metody ściągania pierwszej grupy (wymagające nakładu pracy własnej i ograniczone do osoby przygotowującej) nie są tak szkodliwe i mogą być w pewnym stopniu tolerowane. Co więcej, na wyższych uczelniach, zwłaszcza na kierunkach ścisłych, czasami spotyka się egzaminy na których wolno korzystać ze wszelkich źródeł publikowanych (książek, skryptów) albo ze standardowych "ściąg" rozdawanych przez prowadzących; pozwala się ewentualnie na przygotowanie własnych materiałów pomocniczych nie przekraczających zadanej z góry objętości.

• W Polsce panuje dość szerokie przyzwolenie społeczne na tego rodzaju praktyki. 58% Polaków nie jest przeciwnych ściąganiu, a tylko 28% ostro je potępia (według badań CBOS). Potwierdzają to badania przeprowadzone w Łodzi w 2004/2005 z których wynika, że ściąga 86-95% uczniów szkół średnich. Tylko 16% uczniów ściąganie uważa za coś złego, gdy 60% uczniów nie ma na ten temat zdania lub jest im to obojętne.

Nauczyciel rozdaje uczniom po dwie karteczki, żółtą i czerwoną, aby wpisali wady (kartka czerwona) i pozorne „zalety” (kartka żółta) ściągania. Uczniowie tworzą dwa plakaty, które w końcowej fazie obrazują jedynie wady ściągania.

Uczniowie w trakcie dyskusji starają się przekonać oponentów, że w trakcie nauki w szkole nie powinni wspierać zachowań sprzyjających ściąganiu.

Nauczyciele prezentuje (na podstawie plakatów CKE) zasady właściwego zachowania się w trakcie egzaminu gimnazjalnego.

TEMAT: Jestem dorosły — nie ściągam!

CEL OGÓLNY: uczynienie uczniów odpowiedzialnymi za to, że powinni samodzielnie rozwiązywać zadania egzaminacyjne

CELE SZCZEGÓŁOWE — po zajęciach uczeń:

• rozumie i akceptuje sytuację, że nie powinien ściągać na egzaminie
• jest przekonany, że wynik egzaminu jest dla niego informacją o poziomie jego wiadomości i umiejętności
• planuje ścieżkę dalszej kariery zawodowej na podstawie uzyskanego wyniku egzaminu
• zna zasady zachowania się w trakcie egzaminu.

• heureza
• praca w grupach.

• plakat CKE.

1. Nauczyciel prezentuje przykłady wypowiedzi dotyczących ściągania, zaczerpnięte z Internetu, np.:

„W naszym kraju nadal panuje przyzwolenie społeczne na kwestie ściągania. Badania CBOS wykazały, że tylko 28 proc. Polaków ostro potępia tego typu zachowanie, natomiast 58 proc. nie ma nic przeciwko stosowaniu niedozwolonych pomocy dydaktycznych na egzaminach czy klasówkach. Co więcej, część nauczycieli sądzi, że wysiłek włożony w opracowanie ściąg może przynieść efekty w postaci... poszerzenia wiedzy ucznia! Pracownicy polskich szkół zgodni są co do jednego — przygotowanie bryków może pomóc w usystematyzowaniu materiału, jednak ich wykorzystanie jest zdecydowanie niemoralne i powinno być konsekwentnie zwalczane! Wyjątek stanowią niektóre egzaminy na uczelniach wyższych (przede wszystkim na kierunkach ścisłych), kiedy dopuszcza się korzystanie z książek, skryptów czy tabel ze wzorami, gdyż tam liczą się kompetencje, a nie suche fakty."

„Zdecydowanie bardziej restrykcyjnie podchodzi się do problemu ściągania w krajach anglosaskich. Angielskie określenie „cheating" oznacza po prostu oszustwo. W USA każda próba skorzystania z niedozwolonej pomocy na egzaminie kończy się wydaleniem z uczelni i niechlubnym wpisem do akt. Wyrzucony student może mieć poważny problem ze znalezieniem nowej placówki edukacyjnej - komisje rekrutacyjne są szczególnie wyczulone na udokumentowane próby oszustwa w aktach kandydatów. Konsekwencje okazują się często dalekosiężne i uniemożliwiają zdobycie wymarzonej pracy czy karierę naukową. Mimo to, aż 60 proc. uczniów szkół gimnazjalnych i 70 proc. studentów przyznaje się do jakiejś formy ściągania. Podczas testów często pomagają im sami nauczyciele, pragnący poprawy wyników swoich wychowanków! Z kolei w krajach azjatyckich (np. Korei Południowej) problem praktycznie nie istnieje z uwagi na grożące restrykcje. Uczeń przyłapany na oszustwie podlega karom cielesnym, częściej jednak zostaje wydalony ze szkoły. W Chinach zdarzył się nawet przypadek wyroku skazującego na więzienie w zawieszeniu za korzystanie ze ściąg podczas egzaminu. Także w krajach skandynawskich ściąganie traktowane jest jako wykroczenie. Bardziej liberalne okazały się władze Uniwersytetu Sewilskiego, które uznały, że student przyłapany na oszustwie nie może zostać wyproszony z sali, gdyż jest to niezgodne z prawem do odbycia egzaminu”.

Źródło: http://www.t-mobile-trendy.pl/artykul,748,sciagac_czy_nie,trendy,3.html

2. Nauczyciel zaprasza uczniów do dalszej pracy z wykorzystaniem metody metaplanu, która pozwoli ocenić, dlaczego tak jest w naszym kraju i co należy zrobić, aby zmienić taką sytuację.

Uczniowie pracują metodą metaplanu, tzn. przygotowują plakat, który opisze jakie działania należy podjąć, aby uczniowie nie ściągali na egzaminach. Liderzy prezentują wyniki pracy swojej grupy. Przykładowe rozwiązania:

Jak jest?

• Uczniowie korzystają ze ściąg.
• Uczniowie przepisują zadania od koleżanek i kolegów.
• Uczniowie korzystają bezkrytycznie z materiałów zamieszczonych w Internecie.

• Uczniowie wiedzą, że ściąganie jest zachowaniem nieetycznym.
• Wynik egzaminu jest informacją dla ucznia i nauczyciela o ich dotychczasowej pracy.

• Uczniowie i często dorośli akceptują ściąganie jako sposób na zdanie egzaminu.
• Uczniowie nie uczą się lub nie potrafią się skutecznie uczyć.

• Przekonać uczniów, że ściąganie jest oszustwem.
• Prowadzić zajęcia dla uczniów jak powinni się efektywnie uczyć.

Nauczyciel omawia wyniki pracy, zwraca uwagę na stereotyp przyzwolenia społecznego na ściąganie w trakcie egzaminów, odpisywanie zadań, ściąganie gotowców z Internetu itp.

Uczniowie podsumowują zajęcia, krótkim zdaniem: Jestem dorosły i nie ściągam, bo...

Nauczyciel prezentuje plakat CKE, jak zdający powinni zachować się na egzaminie.