Opublikowano projekt rozporządzenia, które przewiduje maksymalne dopuszczalne temperatury w pomieszczeniach pracy i konsekwencje ich przekroczenia. Czy oznacza to, że w szkołach i placówkach oświatowych konieczna będzie instalacja klimatyzacji?
Limity temperatury w pomieszczeniach służbowych
W projekcie przewidziano maksymalny poziom temperatury w pomieszczeniach pracy. Otóż w pomieszczeniach służbowych trzeba będzie zapewnićtemperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy nie wyższą niż:
-
28 °C dla pracy o niskim i umiarkowanym tempie metabolizmu i w pomieszczeniach biurowych,
-
25 °C dla pracy o wysokim tempie metabolizmu,
-
22 °C dla pracy o bardzo wysokim tempie metabolizmu, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają.
W projekcie zawarto klasyfikację tempa metabolizmu. Pomiar metabolizmu ma odbywać się w oparciu o Polskie Normy.
Czy klimatyzacja w szkole będzie obowiązkowa
Przepisy nie wprowadzają bezwzględnego obowiązku instalacji klimatyzacji w zakładzie pracy. To dyrektor oceni, czy w danej szkole skorzystanie z takiego rozwiązania jest konieczne. W określonych okolicznościach do zapewnienia odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach służbowych (w tym w salach lekcyjnych, halach szkolnych pokojach dla pracowników administracji) wystarczające mogą okazać się inne rozwiązania.
Co w przypadku przekroczenia limitu temperatury
W przypadku przekroczenia wskazanych poziomów z uwagi na warunki atmosferyczne obowiązkiem pracodawcy będzie zapewnienie rozwiązań technicznych obniżających temperaturę w pomieszczeniach pracy, takich jak:
- wentylacja naturalna (np. zapewnienie możliwości otwierania okien w celu utrzymania cyrkulacji powietrza),
- wentylacja mechaniczna (np. zrównoważona),
- wentylacja indywidualna (na stanowisku pracy),
- klimatyzacja centralna,
- zapewnienie chłodzenia powietrzem lub klimatyzacji i odpowiedniej wentylacji, osuszania poprzez m.in. przenośne urządzenia nawiewne lub chłodzące (np. wentylatory, wieże chłodnicze); mobilne panele sterowania ustawieniami wentylatora lub klimatyzatora umieszczone na stanowiskach pracy; wentylatory montowane na biurku, cokole lub suficie,
- wewnętrzne rolety okienne oraz zewnętrzne żaluzje przeciwsłoneczne; osłanianie pracowników przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych za pomocą systemów ochrony przeciwsłonecznej (np. oszklenie przeciwsłoneczne lub stosowanie folii odblaskowej na oknach); stosowanie odblaskowych lub pochłaniających ciepło osłon lub barier,
- stosowanie nieodblaskowych/matowych powierzchni w celu uniknięcia odbicia promieni UV na stanowisku pracy,
- umieszczanie stanowisk pracy z dala od bezpośredniego światła słonecznego,.
Jeżeli rozwiązania techniczne nie wystarczą, wtedy pracodawca będzie musiał sięgnąć po rozwiązania organizacyjne ustalane w porozumieniu z organizacją związkową. Będą to takie rozwiązania jak:
- praca zdalna (art. 6718–6734 Kodeksu pracy),
- dodatkowe przerwy w pracy (art. 145 § 1 Kodeksu pracy),
- skrócony czas pracy (art. 145 § 1 Kodeksu pracy),
- praca zmianowa (art. 146 Kodeksu pracy),
-
odpoczynek w klimatyzowanym pomieszczeniu,
- środki ochrony indywidualnej (art. 2376 Kodeksu pracy – przy pracy nie tylko w warunkach szkodliwych, np. kamizelki chłodzące),
W przypadku przekroczenia temperatury 35 °C konieczne będzie natychmiastowe wstrzymanie pracy w danym pomieszczeniu.
Co w przypadku pracy poza budynkiem szkoły podczas upałów
W projekcie przewidziano również rozwiązania dotyczące pracy na otwartej przestrzeni. W przypadku szkół rozwiązania te mogą dotyczyć np. wycieczek szkolnych, wyjść na plac zabaw itp. Otóż, gdy temperatura na zewnątrz przekroczy 25 °C, to obowiązkiem dyrektora szkoły będzie wdrożenie jednego lub kilku z poniższych rozwiązań:
- zmniejszenie obciążenia fizycznego pracą w godzinach występowania najwyższych wartości temperatury powietrza,
- dodatkowe przerwy w pracy (art. 145 § 1 Kodeksu pracy),
- skrócony czas pracy (art. 145 § 1 Kodeksu pracy),
- praca zmianowa (art. 146 Kodeksu pracy),
- odpoczynek w klimatyzowanym pomieszczeniu,
- odpoczynek w zacienionym miejscu,
- środki ochrony indywidualnej (art. 2376 Kodeksu pracy – przy pracy nie tylko w warunkach szkodliwych) (np. kamizelki chłodzące).
W przypadku przekroczenia temperatury 32 °C na zewnątrz nie będzie mogła być wykonywana żadna praca o wysokim lub bardzo wysokim tempie metabolizmu.
Źródło:
- Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Opracowanie: Michał Kowalski