W związku z koronawirusem utrudnione jest przeprowadzenie badań wstępnych, których wynik przesądza o tym, czy kandydat do pracy może zajmować dane stanowisko. Sprawdź, czy zatrudnić pracownika bez badań wstępnych, czy jednak podpisać umowę o pracę dopiero po ich wykonaniu.

Badania profilaktyczne przed dopuszczeniem do pracy

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie (art. 229§4 Kodeksu pracy). Niewątpliwie więc z treści tego przepisu wynika dla pracodawcy obowiązek niedopuszczenia pracownika do pracy, który nie legitymuje się aktualnym orzeczeniem lekarskim wskazującym na zdolność do pracy.

Badania wstępne przed umową

Jeśli chodzi natomiast o pracowników zatrudnianych u danego pracodawcy, to trzeba zauważyć, że art. 229 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy przewiduje, że wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy. Osoba przyjmowana do pracy nie jest jeszcze pracownikiem, jest kandydatem do podjęcia pracy. Jest to więc osoba, z którą określony pracodawca zamierza nawiązać stosunek pracy. Według mojej opinii umowa powinna być podpisana dopiero po uzyskaniu orzeczenia lekarskiego, zawarcie jej nie powinno poprzedzać wykonania badania. W trakcie badania może bowiem okazać się, że pracownik nie jest zdolny do wykonywania pracy na danym stanowisku a to z kolei oznaczałoby konieczność zmiany stanowiska albo rozwiązania umowy dopiero podpisanej, podjęcia tej czynności zanim jeszcze pracownik zacząłby wykonywać pracę.

W okresie COVID – badania niekoniecznie u lekarza medycyny pracy

W związku ze stanem epidemii ogłoszonym z uwagi na zakażenia wirusem SARS CoV-2 wprowadzono wprawdzie szczególną regulację przewidującą zawieszenie wykonywanie niektórych obowiązków związanych z przeprowadzaniem badań lekarskich pracowników, jednakże nie dotyczyło to badań wstępnych. W przypadku braku dostępności do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego, badanie takie może przeprowadzić i wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie inny lekarz. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Lekarz ten może przeprowadzić badanie i wydać orzeczenie lekarskie w trybie określonym w art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2020 r. poz. 514 i 567). Do orzeczenia lekarskiego stosuje się odpowiednio art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz.U. z 2019 r. poz. 408, 730, 1590 i 1905). Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.

dr Patryk Kuzior