5-dniowy tydzień pracy to norma przeciętna a nie sztywna. Oznacza to, że mogą zdarzyć się przypadki, gdy pracownik szkoły będzie wykonywał pracę także w trakcie weekendu. Ale czy możliwe jest wprowadzenie stałej 6-dniowej pracy kosztem skrócenia dnia pracy? Odpowiedź w artykule.
Możliwe zmiany w dobowym czasie pracy
Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (art. 129 § 1 Kodeksu pracy). Przy czym 5-dniowy tydzień pracy nie oznacza, że w każdym tygodniu pracownik musi świadczyć pracę przez 5 dni.
Przepisy posługują się bowiem określeniem „przeciętnie” co umożliwia takie zaplanowanie czasu pracy pracownika, aby w jednym tygodniu świadczył pracę np. przez 6 dni (np. od poniedziałku do soboty) a w kolejnym przez 4 dni w tygodniu.
Prawo do odpoczynku musi być zachowane
Jednak stały rozkład czasu pracy przewidujący pracę przez 5 dni w tygodni plus dodatkowo w soboty i niedzielę nie jest dopuszczalny. Nie gwarantuje bowiem pracownikowi odpoczynku zgodnie z normami Kodeksu pracy.
Tymczasem zgodnie z art. 132 § 1 Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Pracownikowi przysługuje także w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego (art. 133 § 1 Kodeksu pracy).
Odpoczynek powinien obejmować niedzielę
Odpoczynek ten powinien przypadać w niedzielę. Niedziela obejmuje 24 kolejne godziny, poczynając od godziny 6.00 w tym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina (art. 133 § 3 Kodeksu pracy).W przypadkach dozwolonej pracy w niedzielę odpoczynek może przypadać w innym dniu niż niedziela.
Zgodnie z art. 151
10 Kodeksu pracy praca w niedziele i święta jest dozwolona:
-
w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
-
w ruchu ciągłym,
-
przy pracy zmianowej,
-
przy niezbędnych remontach,
-
w transporcie i w komunikacji,
-
w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych,
-
przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
-
w rolnictwie i hodowli,
-
przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w:
-
zakładach świadczących usługi dla ludności,
-
gastronomii,
-
zakładach hotelarskich,
-
jednostkach gospodarki komunalnej,
-
zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
-
jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę,
-
zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku,
-
w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta,
-
przy wykonywaniu prac:
-
polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną lub urządzeń telekomunikacyjnych w rozumieniu przepisów prawa telekomunikacyjnego, odbieranych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, dni, o których mowa w art. 1519§ 1, są u niego dniami pracy,
-
zapewniających możliwość świadczenia usług, o których mowa powyżej.
Agnieszka Rumik-Smolarz