Nowe rozporządzenie w sprawie awansu zawodowego – projekt

W obecnym stanie prawnym dyrektor może zwrócić nauczycielowi projekt planu rozwoju zawodowego i zobligować do jego poprawienia, jednakże brak jest terminu zarówno na poprawę planu, jak i jego zatwierdzenie po zmianach. Od 1 września 2018 r. nauczyciel będzie musiał poprawić planu rozwoju zawodowego w terminie wskazanym przez dyrektora, nie krótszym niż 3 dni, a dyrektor poprawiony projekt planu zatwierdzi w ciągu 7 dni od dnia jego przedłożenia. Przepisy doprecyzują także, że powyższą procedurę stosuje się w przypadku zmiany miejsca pracy przez nauczyciela (§3 projektu rozporządzenia).

W ocenie ministerstwa obowiązujące terminy złożenia sprawozdania z realizacji stażu a następnie dokonanie oceny pracy nauczyciela są zbyt długie i utrudniają złożenie wniosku o wszczęcie postępowania awansowego do 30 czerwca, co gwarantuje jego zakończenie do 31 sierpnia. Projekt rozporządzenia zakłada skrócenie czasu na złożenie sprawozdania – z 30 do 7 dni. Jednocześnie nadal dyrektor szkoły będzie miał 21 dni na dokonanie oceny.

W związku z odejściem od opracowywania oceny dorobku zawodowego w miejsce oceny pracy, opiekun stażu w ciągu 7 dni od jego zakończenia będzie przedkładał dyrektorowi opinię o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu, ze szczególnym uwzględnieniem obserwowanych zajęć prowadzonych przez nauczyciela oraz stopnia zaangażowania w realizację wymagań koniecznych do uzyskania odpowiednio stopnia nauczyciela kontraktowego albo nauczyciela mianowanego (§5 projektu rozporządzenia).

Dodatkowo, w rozporządzeniu mają zostać określone obowiązki opiekuna stażu tj.:

1. współpraca z nauczycielem odbywającym staż i wspieranie go w procesie wdrażania do pracy w zawodzie, a w przypadku stażu nauczyciela stażysty w szczególności zapoznanie nauczyciela z dokumentami obowiązującymi w danej szkole, w tym z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej;
2. współpraca z nauczycielem odbywającym staż w tworzeniu planu rozwoju zawodowego, w szczególności uczestniczenie w doborze właściwych form doskonalenia zawodowego na podstawie: analizy słabych i mocnych stron nauczyciela oraz potrzeb szkoły;
3. wspieranie nauczyciela odbywającego staż w realizacji obowiązków zawodowych;
4.  umożliwianie nauczycielowi odbywającemu staż uczestniczenie w prowadzonych przez siebie zajęciach, w wymiarze co najmniej jednej godziny zajęć w miesiącu;
5. obserwacja zajęć prowadzonych przez nauczyciela odbywającego staż, w wymiarze co najmniej jednej godziny zajęć w miesiącu;
6. doskonalenie swoich umiejętności i wiedzy w zakresie niezbędnym do pełnienia roli opiekuna stażu;
7. dzielenie się z nauczycielem odbywającym staż swoją wiedzą i doświadczeniem, w szczególności omawianie z nauczycielem zajęć prowadzonych przez siebie oraz przez nauczyciela;
8. inspirowanie i zachęcanie nauczyciela odbywającego staż do podejmowania nowych wyzwań zawodowych;

Projekt rozporządzenia określa zadania nauczyciela stażysty, kontraktowego i mianowanego, które powinny zostać zrealizowane w okresie stażu, a także wymagania niezbędne do uzyskania stopnia awansu zawodowego. Na każdym etapie rozwoju nauczyciel będzie zobligowany do przeprowadzenia i dokonania ewaluacji zajęć otwartych, w przypadku:

• nauczyciela stażysty - co najmniej jednych dla nauczycieli szkoły;
• nauczyciela kontraktowego - co najmniej dwóch dla nauczycieli szkoły, w obecności, w miarę możliwości, doradcy metodycznego w zakresie prowadzonych zajęć przez nauczyciela;
• nauczyciela mianowanego - co najmniej trzech dla nauczycieli, w tym z innych szkół, w obecności, w miarę możliwości, doradcy metodycznego w zakresie prowadzonych zajęć przez nauczyciela lub nauczyciela konsultanta albo przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny
  (§6 – §8 projektu rozporządzenia).

Projekt rozporządzenia określa nowy zakres dokumentacji składanej w postępowaniu na poszczególne stopnie awansu zawodowego. Zaproponowana dokumentacja będzie mniej obszerna, zwłaszcza dla nauczyciela ubiegającego się o stopień nauczyciela dyplomowanego, ponieważ zamiast opisu i analizy co najmniej sześciu wymagań, nauczyciel dokona tylko dwóch. Zrezygnowano także z obowiązku załączania analizy przypadku. Co istotne, w przypadku nauczycieli, których okres stażu wydłuży się ze względu na niepozostawanie w stosunku pracy lub nieobecności, dyrektor szkoły będzie zobligowany do odnotowania w zaświadczeniu przyczyny wydłużenia stażu wraz z podstawą prawną i datami odpowiednio niepozostawania w stosunku pracy lub nieobecności w pracy nauczyciela. Jednocześnie nauczyciel, który zmienił miejsce zatrudnienia lub był zatrudniony w kilku szkołach, nie będzie musiał składać już kilku zaświadczeń.

Obecnie trudności sprawia znalezienie dwóch ekspertów tego samego przedmiotu lub prowadzących ten sam rodzaj zajęć co nauczyciel ubiegający się o awans. W związku z tym w komisji na mianowanego i dyplomowanego będą brali udział eksperci, którzy posiadają kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole tego samego typu i rodzaju co szkoła, w której nauczyciel jest zatrudniony. Jednocześnie co najmniej jeden ekspert, w miarę możliwości, powinien nauczać tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć co nauczyciel.

Dyrektor powołujący komisję egzaminacyjną dla nauczyciela ubiegającego się o stopień awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego będzie musiał zapewnić w niej udział eksperta posiadającego kwalifikacje z zakresu psychologii lub pedagogiki, w tym pedagogiki specjalnej. Udział takiej osoby w komisjach egzaminacyjnych ma przyczynić się do zobiektywizowania oceny nauczyciela zwłaszcza w zakresie jego tzw. umiejętności miękkich i przydatności do zawodu nauczyciela.

Nauczyciel ubiegający się stopień nauczyciela kontraktowego i mianowanego będzie musiał w formie praktycznej zaprezentuje swoją wiedzę i umiejętności, w szczególności poprzez:

a)  zaproponowanie rozwiązania problemu związanego z pełnionymi obowiązkami, z uwzględnieniem praktyki szkolnej i aktualnej wiedzy oraz obowiązujących przepisów,

b)  wykonanie zadania z użyciem narzędzi multimedialnych.

Nauczyciel ubiegający się o stopień nauczyciela dyplomowanego będzie zaś musiał m.in. wykazać się umiejętnością analizy, wskazanego przez komisję, przypadku związanego z pracą nauczyciela, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów i określi cele dalszej pracy i własnego rozwoju.

Nowe rozporządzenie ma wejść w życie 1 września 2018 r., wraz ze zmianami w Karcie Nauczyciela dotyczącymi awansu zawodowego. Jednakże do postępowań wszczętych na podstawie wniosków złożonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia będzie trzeba stosować przepisy dotychczasowe tj. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z  1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. z 2013 r. poz. 393).

Źródło:

• projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (projekt z dnia 19 marca 2018 r.).