Kasy zapomogowo-pożyczkowe – w życie wchodzi nowa ustawa

Dość istotną nowością jest możliwość członkostwa w kasie zapomogowo-pożyczkowej osób wykonujących pracę zarobkową na podstawie umów cywilnoprawnych. Rozwiązanie to jest konsekwencją wcześniejszej nowelizacji ustawy o związkach zawodowych, w której przewidziano uprawnienia członkowskie dla takich osób.

Może mieć to dość istotne znaczenie w szkołach innych niż samorządowe, w których nauczyciele mogą prowadzić zajęcia na innej podstawie niż stosunek pracy.

Kasy zapomogowo-pożyczkowe mają być, tak jak dotychczas, kontrolowane przez organizacje związkowe. W tym zakresie należy stosować poniższe reguły:

1. Jeżeli u danego pracodawcy działa więcej niż jedna organizację związkową, wówczas kontrolę nad KZP sprawuje wspólna reprezentacja związkowa. Reprezentacja ta wyznacza jedną osobę, która ma prawo uczestnictwa w posiedzeniach walnego zebrania członków.

2. W przypadku nieutworzenia wspólnej reprezentacji związkowej kontrolę nad KZP sprawuje zakładowa organizacja związkowa zrzeszająca największą liczbę osób wykonujących pracę zarobkową u pracodawcy, u którego działa ta organizacja.

3. Jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, kontrolę nad KZP sprawuje rada pracowników.

4. Jeżeli u pracodawcy nie działa rada pracowników, kontrolę nad KZP sprawuje reprezentacja osób wykonujących pracę zarobkową wyłoniona w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

Z punktu widzenia dyrektora jako osoby reprezentującej pracodawcę czyli szkołę najistotniejsze są obowiązki pracodawcy względem kasy. Te zaś dotyczą:

1. udostępniania pomieszczeń biurowych;

2. udostępniania odpowiednio zabezpieczonego miejsca na przechowywanie gotówki;

3. transportu gotówki do banku i z banku, jeśli pracodawca prowadzi obrót gotówkowy;

4. udzielania informacji umożliwiających dokonanie weryfikacji, czy określona osoba zgłosiła gotowość przynależności do KZP jak również czy może być poręczycielem;

5. prowadzenia rachunkowości, obsługi kasowej i prawnej;

6. dokonywania na rzecz KZP potrąceń wpisowego, miesięcznych wkładów członkowskich i rat pożyczek na listach płac, listach wypłat i zasiłków, a w przypadku braku możliwości dokonania takiego potrącenia – informuje o tym zarząd;

7. niezwłocznego odprowadzania wpłat wpisowego, miesięcznych wkładów członkowskich i rat pożyczek na rachunek płatniczy KZP;

8. przekazywania przez zarząd członkom KZP informacji o stanie ich wkładów członkowskich i zadłużenia.

Przyjęto regułę, zgodnie z którą w jednej szkole może działać jedna KZP. Z drugiej strony możliwe jest utworzenie kasy międzyzakładowej obejmującej swoim działaniem więcej niż jednego pracodawcę.

Jednocześnie przyjęto regułę, zgodnie z którą:

• koszty działania międzyzakładowej KZP, wynikające ze świadczonej przez pracodawcę pomocy, ponoszą pracodawcy, u których ona działa, proporcjonalnie do liczby członków międzyzakładowej KZP u każdego z tych pracodawców;

• liczba członków międzyzakładowej KZP jest ustalana w pierwszym roku działalności według stanu na dzień jej utworzenia, a w kolejnych latach działalności według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego.

Przy czym wspomniana umowa może przyjmować odmienne rozwiązania.

W zakresie organów kasy zostały zachowane dotychczasowe regulacje. Oznacza to, że w skład KZP wchodzi:

• walne zebranie członków,

• zarząd,

• komisja rewizyjna.

W ustawie uregulowano także skład i kompetencje poszczególnych organów kasy.

Oprócz tego ustawa reguluje:

• fundusze kasy (oszczędnościowo-pożyczkowy, rezerwowy, zapomogowy, inne),

• zasady udzielania i spłaty pożyczek (w tym poręczenia),

• reguły likwidacji kasy,

• rachunkowość kasy,

• przetwarzanie danych osobowych w ramach kasy.