Podwyżki dla nauczycieli w 2023 r. oznaczają także konieczność wyrównania wynagrodzenia za okres od 1 stycznia. Wyrównanie obejmie nie tylko stawki wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli także niektóre inne składniki wynagrodzenia a nawet inne świadczenia pieniężne. Sprawdź, w jakim zakresie wypłacić wyrównanie dla nauczycieli.

Podwyżka dla nauczycieli z wyrównaniem od 1 stycznia

Specyfika podwyżki dla nauczycieli wiąże się z jej retroaktywnością czyli skutkiem wstecznym. Z art. 30 ust. 11 Karty Nauczyciela wynika bowiem obowiązek wyrównania choć podwyżki mogą wejść w życie w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy budżetowej. Poza tym nowe stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli obowiązują z mocą od 1 stycznia 2023 r. (§ 2 rozporządzenia MEiN z 24 lutego 2023 r.). Co to oznacza?

Otóż musimy podejść do wypłat dla nauczycieli tak, jakby nowe stawki obowiązywały od 1 stycznia 2023 r., choć de facto podwyżki zostały wypłacone później. W praktyce oznacza to konieczność wyrównania i to nie tylko wynagrodzenia.

Nauczyciel musi otrzymać wyrównanie obejmujące składniki należne za okres od 1 stycznia 2023 r.

Wyrównujemy dodatki do wynagrodzenia – ale nie wszystkie

Wyrównaniu podlega oczywiście wynagrodzenie zasadnicze, ale nie tylko. Należy wyrównać każdy inny składnik wynagrodzenia nauczyciela, którego wysokość zależy od wynagrodzenia zasadniczego.

Wyrównaniu podlega:

dodatek za wysługę lat,
dodatek funkcyjny, motywacyjny i za warunki pracy (pod warunkiem, że zgodnie z regulaminem wynagradzania zasadniczego są one określone jako procent wynagrodzenia zasadniczego a nie kwotowo),
dodatek za pracę w porze nocnej,
wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa.

Przykład Dodatek motywacyjny według regulaminu wynagradzania przysługuje nauczycielom w wysokości od 200 do 500 zł miesięcznie. Tak ukształtowany dodatek nie jest pochodną wynagrodzenia zasadniczego, dlatego nie podlega wyrównaniu.

Co z wynagrodzeniem urlopowym

Wyrównać należy także wynagrodzenie urlopowe wypłacone nauczycielowi w tym okresie. Wyrównaniu będą bowiem podlegać stałe i zmienne składniki wynagrodzenia wchodzące do podstawy wymiaru pensji urlopowej. Dotyczy to także średniej za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa.

Średnią za godziny ponadwymiarowe wylicza się w oparciu o stawkę godzinową przysługującą w miesiącu wykorzystywania urlopu, dlatego wyrównanie w tym zakresie jest konieczne.

Wyrównanie dotyczy nie tylko wynagrodzenia

Wyrównać należy nauczycielowi także inne świadczenia pieniężne niebędące wynagrodzeniem należne i wypłacone w okresie od 1 stycznia 2023 r, jeżeli tylko stanowią one pochodną wynagrodzenia zasadniczego. Wyrównanie obejmie tym samym:

dodatek wiejski (wynosi on bowiem 10% wynagrodzenia zasadniczego),
ekwiwalent urlopowy,
nagrodę jubileuszową (jest ona wyliczana tak jak wspomniany ekwiwalent),
odprawę emerytalną,
odprawę z tytułu rozwiązania stosunku pracy dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Wyrównanie dla byłego nauczyciela

Wyrównanie powinno objąć także nauczyciela, z którym rozwiązano stosunek pracy, pod warunkiem, że był on zatrudniony choćby przez jeden dzień w okresie od 1 stycznia 2023 r. To, że stosunek pracy nauczyciela już nie obowiązuje, nie zwalnia szkoły z obowiązku wyrównania. Przepisy prawa nie przewidują tu bowiem żadnych rozróżnień.

Wyrównanie a ponowne zatrudnienie

Dotyczy to także przypadku, w którym z nauczycielem rozwiązywany jest stosunek pracy, a następnie dochodzi do ponownego zatrudnienia w tej samej szkole. Wyrównanie powinno wówczas objąć także poprzednie zatrudnienie.

Przykład Nauczyciel był zatrudniony w szkole do 23 lutego 2023 r. W tym dniu rozwiązał stosunek pracy z uwagi na przejście na emeryturę. Następnie został on ponownie zatrudniony w tej samej szkole od 27 lutego 2023 r. W takim przypadku wyrównanie obejmie nie tylko obecne, ale i poprzednie zatrudnienie – w części obejmującej okres od 1 stycznia 2023 r.

ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2021 r., poz. 1762 ze zm.) – art. 30 ust. 11
rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z 24 lutego 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 352) - § 2

Michał Kowalski