Działania dyrektora szkoły i sanepidu, gdy uczeń zachoruje – a dostęp do nauki

Podstawę prawną do przekazania danych osobowych uczniów państwowemu inspektorowi sanitarnemu stanowi art. 32a ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych. Zgodnie powołanym przepisem ustawy:

1. Państwowy inspektor sanitarny lub Główny Inspektor Sanitarny, w związku z prowadzonym dochodzeniem epidemiologicznym, może żądać udzielenia informacji o:

1) osobach zakażonych lub podejrzanych o zakażenie, chorych lub podejrzanych o chorobę zakaźną, osobach zmarłych z powodu choroby zakaźnej lub osobach, wobec których istnieje takie podejrzenie,

2) osobach, które mogły mieć styczność z osobami, o których mowa w pkt 1,

3) posiadaczach zwierząt, które mogły stanowić źródło narażenia na zakażenie lub chorobę zakaźną - od każdego, kto takie dane posiada, lub jednostek administracji publicznej, które dane takie mogą ustalić.

2. Dane osób, o których mowa w ust. 1, obejmują:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

3) numer PESEL, a w przypadku gdy osobie nie nadano tego numeru - serię i numer paszportu albo numer identyfikacyjny innego dokumentu, na podstawie którego jest możliwe ustalenie danych osobowych;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) informacje o aktualnym miejscu pobytu;

7) numer telefonu kontaktowego oraz adres poczty elektronicznej lub innych środków komunikacji elektronicznej;

8) rozpoznanie kliniczne zakażenia lub choroby zakaźnej oraz charakterystykę podstawowych objawów klinicznych i biologicznego czynnika chorobotwórczego;

9) okoliczności narażenia na zakażenie, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka;

10) trasę podróży krajowej lub międzynarodowej oraz wykorzystywane podczas niej przez osobę chorą lub zakażoną środki transportu;

11) miejsca pobytu osoby zakażonej w okresie wylęgania choroby.

Podobnie, na podstawie art. 8a ust. 5 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Główny Inspektor Sanitarny lub działający z jego upoważnienia inny organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej może wydawać:

• decyzje nakładające obowiązek podjęcia określonych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych oraz żądać od nich informacji w tym zakresie;
• zalecenia i wytyczne określające sposób postępowania w trakcie realizacji zadań w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej lub wysoce zakaźnej, o których mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Ponadto z treści § 13c rozporządzenia MEN w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 wynika:

• obowiązek uwzględniania przez dyrektora w funkcjonowaniu szkoły przepisów odrębnych dotyczących ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii oraz wytycznych ministra właściwego do spraw zdrowia, Głównego Inspektora Sanitarnego oraz ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Z wytycznych MEiN, MZ i GIS dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych, obowiązujących od września 2021 r. wynika, że w przypadku potwierdzonego zakażenia SARS-CoV-2 na terenie szkoły należy stosować się do zaleceń państwowego powiatowego inspektora sanitarnego:

• ustalenie listy osób przebywających w tym samym czasie w części/częściach szkoły, w których przebywała osoba podejrzana o zakażenie, i zalecenie stosowania się do wytycznych GIS odnoszących się do osób, które miały kontakt z zakażonym.

Tym samym przetwarzanie tych danych osobowych uczniów możliwe jest na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c rozporządzenia RODO. Zgodnie z tym przepisem przetwarzanie jest zgodne z prawem, jeśli przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze. Zakaz przetwarzania danych osobowych ujawniających dane dotyczące zdrowia nie ma zastosowania, jeśli przetwarzanie danych osobowych jest niezbędne do wypełnienia obowiązków przez administratora w dziedzinie prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i ochrony socjalnej, o ile jest to dozwolone prawem Unii lub prawem państwa członkowskiego, lub porozumieniem zbiorowym na mocy prawa państwa członkowskiego przewidującymi odpowiednie zabezpieczenia praw podstawowych i interesów osoby, której dane dotyczą (art. 9 ust. 2 lit. b rozporządzenia RODO).

Rodzicom nie przysługuje również prawo do sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych jego dziecka, przez dyrektora szkoły, który udostępnił dane osobowe inspektorowi sanepidu w związku z dochodzeniem epidemiologicznym prowadzonym przez sanepid, a ewentualny sprzeciw rodziców jest bezskuteczny (art. 21 ust. 1 rozporządzenia RODO). Podkreślić należy, że dane udostępniane są z zasobów szkoły na podstawie przepisu prawa, i powinny być udostępniane z zachowaniem zasad przetwarzania danych osobowych obowiązujących każdego administratora danych osobowych.

Do kompetencji dyrektora szkoły należy również zorganizowanie nauczania w związku z kwarantanną lub izolacją uczniów w związku z chorobą zakaźną. Dyrektor szkoły ma prawo zdecydować, za zgodą organu prowadzącego, o przejściu na naukę zdalną lub hybrydową, chyba że w danym momencie obowiązują inne szczególne regulacje, np. o obowiązku prowadzenia nauki zdalnej w danym okresie.