Podniesienie jakości pracy placówek oświatowych - projekt rozporządzenia

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt dzieci wprowadza zmiany, które mają służyć:

1. podniesieniu jakości pracy placówek systemu oświaty (w tym: młodzieżowych ośrodków wychowawczych MOW, młodzieżowych ośrodków socjoterapii MOS, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych SOSW, specjalnych ośrodków wychowawczych SOW, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych ORW),
2. wyeliminowaniu występujących nieprawidłowości,
3. zwiększeniu bezpieczeństwa wychowanków,
4. uporządkowaniu przepisów dotyczących zasad funkcjonowania placówek i dostosowaniu ich do zmian wprowadzonych w innych regulacjach prawnych, m.in. do rozporządzenia MEN z 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.

W projekcie rozporządzenia przewidziano następujące zmiany:

1. uporządkowano katalog placówek - w katalogu osobno wymieniono młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze i ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze (§ 1 projektu rozporządzenia),
2. ustalono zasady pracy z wychowankami - najważniejszą zasadą pracy z wychowankami jest przygotowanie ich do samodzielnego funkcjonowania w życiu społecznym, szacunku i respektowania praw innych osób, a także ponoszenie odpowiedzialności za swoje postępowanie, w komunikacji z wychowankiem wychowawcy, nauczyciele i specjaliści powinni kierować się pozytywnymi relacjami, a nie posługiwać się jedynie systemem dyscyplinujących kar (§ 2),
3. wprowadzono standardy opieki i wychowania realizowane przez ośrodki, dookreślając ich zadania - wskazano jako jedno z ważniejszych zadań rozpoznawanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych i zainteresowań wychowanków, a także organizowanie różnorodnych zajęć umożliwiających wszechstronny rozwój, w tym kontekście uznano za konieczne zapewnienie wychowankom stałego dostępu do zajęć sportowych, które sprzyjają wszechstronnemu rozwojowi młodych ludzi (m.in. § 18, § 27-29, § 34, § 38),
4. doprecyzowano przepisy określające współpracę placówek z rodziną wychowanków, oraz w zależności od potrzeb - odpowiednimi instytucjami zewnętrznymi oraz wolontariuszami,
5. wskazano liczbę psychologów, pedagogów i doradców zawodowych, którzy powinni być zatrudnieni w placówkach - liczba i rodzaj zatrudnionych specjalistów powinny być dostosowane do potrzeb wychowanków poszczególnych ośrodków, a w przypadku zatrudnienia psychologów, pedagogów i doradców zawodowych obowiązano ośrodki do zatrudnienia tych specjalistów, natomiast w SOSW i SOW będzie możliwość zatrudnienia pomocy wychowawcy, obowiązek zatrudnienia w każdej grupie wychowawczej pomocy wychowawcy wskazano w ORW, których wychowankami są dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim lub z niepełnosprawnościami sprzężonymi z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym; wymiar godzin zajęć psychologa w MOW, MOS, SOSW i SOW nie może być niższy niż pełny tygodniowy wymiar godzin zajęć ustalony na podstawie art. 42 ust. 7 Karty Nauczyciela (m.in.: § 22, § 36, § 49 ust. 4),
6. doprecyzowano przepisy regulujące kwestię opieki nad wychowankami w porze nocnej - ze względu na specyfikę ośrodków proponuje się zwiększoną opiekę w MOW - 2 opiekunów na 36 wychowanków, natomiast w MOS, SOSW oraz SOW - 2 opiekunów na 48 wychowanków, osoby sprawujące opiekę w porze nocnej będą obowiązane do przeprowadzenia trzech obchodów w ciągu nocy (§ 25, § 39, § 53 i § 91),
7. wprowadzono regulacje określające wychowanków MOW, MOS, SOSW, SOW oraz ORW - ułatwi to prawidłowe wykazywanie wychowanków w Systemie Informacji Oświatowej (m.in.: § 13 ust. 3, § 16 ust. 1 i 2),
8. określono podstawowe standardy mieszkaniowe, jakie powinien mieć zapewniony każdy wychowanek placówki - ośrodki już funkcjonujące będą miały czas na wdrożenie tego przepisu do 31 sierpnia 2020 r.,
9. dostosowano przepisy rozporządzenia do zmian, które zostały wprowadzone w przepisach dotyczących warunków organizowania, kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym odpowiednio w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach, a także zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, które zostały wprowadzone po 2011 r.,
10. wskazano wiek, do którego wychowankowie SOSW i SOWmogą w nich przebywać nie dłużej niż do końca roku szkolnego, w roku kalendarzowym w którym wychowanek kończy 24. rok życia (aktualnie jest to 23. rok życia), wskazano, że dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym z niepełnosprawnościami sprzężonymi, są przyjmowani do ośrodka na okres, na który wydano orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie wcześniej jednak niż od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 3. rok życia, i nie dłużej niż do końca roku szkolnego, w roku kalendarzowym w którym kończą 24. rok życia (§ 59 ust. 3 i 4).

Wychowankowie SOW zagrożeni niedostosowaniem społecznym, przyjęci do ośrodka przed dniem wejścia w życie projektowanego rozporządzenia, mogą przebywać w tych ośrodkach do ukończenia danego typu szkoły - nie dłużej jednak niż do końca okresu, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Źródło:

• Projekt rozporządzenia ministra edukacji narodowej w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (wersja z 7 sierpnia 2015 r. skierowana do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych).