Czy wśród kar dla ucznia pełnoletniego można uwzględnić wykonanie prac porządkowych na rzecz szkoły?Okazuje się, że statut nie może przewidywać prac porządkowych na rzecz szkoły jako kary. Konieczność wykonywania pracy pod przymusem jest ingerencją w wolność człowieka, czyli także w wolność ucznia.

Statut nie może zawierać kary w postaci prac porządkowych

Obowiązek pracy może być nałożony tylko przez ustawę (art. 65 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej). Z tego wynika, że statut, jako akt niższej rangi, nie może zawierać w katalogu kar kary w postaci przymusowej pracy porządkowej.

O braku możliwości nakładania na uczniów przez szkołę obowiązku pracy na podstawie statutu szkoły świadczy także art. 4 ust. 4 ustawy o wspieraniu i resocjalizacji, który przewiduje możliwość nakładania na ucznia niepełnoletniego środka oddziaływania wychowawczego w postaci określonych prac porządkowych na rzecz szkoły, przez dyrektora szkoły, za zgodą rodziców ucznia (opiekuna prawnego) i samego ucznia.

Ustawa nie precyzuje, jakie prace porządkowe można przydzielić - zapis w ustawie brzmi „określone prace”, ale ustawa ich nie określa.

Przeczytaj również:

Dodatkowe kary dla uczniów – kiedy dyrektor może je wymierzyć

Przepisy nie dotyczą ucznia pełnoletniego

Zastosowanie środka oddziaływania wychowawczego (np. prac porządkowych na rzecz szkoły) nie wyłącza zastosowania kary określonej w statucie szkoły (art. 4 ust. 4). Ten zapis także potwierdza zasadę, że statut szkoły nie może zawierać kary dla uczniów w postaci prac porządkowych na rzecz szkoły. Jeśli dyrektor „przeniósłby” karę w postaci prac porządkowych do statutu szkoły, wówczas udzielenie uczniowi takiej kary byłoby sprzeczne z ustawą o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.

Ponadto warto pamiętać, że powyższe działanie podejmowane jest wobec ucznia, który wykazuje przejawy demoralizacji lub dopuścił się czynu karalnego na terenie szkoły lub w związku z realizacją obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki (art. 2 i art. 4).

Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że uczeń pełnoletni nie podlega ww. ustawie, ponieważ dotyczy ona tylko uczniów nieletnich. Żadna inna ustawa nie daje dyrektorowi analogicznego środka wychowawczego (prac porządkowych), który mógłby zastosować wobec ucznia pełnoletniego.