Pracodawcy nie mogą samodzielnie prowadzić kontroli stanu trzeźwości pracowników – przypomina Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO) wskazując, że ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy tego nie zmieniła. Jeśli istnieje podejrzenie, że pracownik jest „po spożyciu” należy odmówić dopuszczenia go do pracy.

Informacja o stanie „po spożyciu” to informacja o stanie zdrowia

„Dodany art. 22^1b Kodeksu pracy, który obowiązuje od 4 maja 2019 r. określa, że tzw. dane szczególnych kategorii, w tym o zdrowiu, pracodawca może przetwarzać, gdy pracownik bądź kandydat do pracy wyrazi na to zgodę i z własnej inicjatywy przekaże takie dane. A w opinii UODO wiedza o tym, czy ktoś jest nietrzeźwy jest informacją o stanie zdrowia. Przywołany przepis Kodeksu pracy jednak w ogóle nie ma związku z badaniem pracowników alkomatem przez pracodawcę.” – jak czytamy w komunikacie.

Pracownik wydaje się być nietrzeźwy? Nie dopuść go do pracy!

Stan trzeźwości pracowników można sprawdzać, tylko wtedy, gdy łącznie są spełnione dwa warunki:

badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu,
badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, co ma zapewnić wiarygodność wyniku badania
(art. 17 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).

Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub spożywał alkohol w czasie wykonywania obowiązków służbowych, to kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia takiej osoby do pracy.

„W takiej sytuacji pracodawca w ogóle nie musi np. wzywać policji, by zbadała alkomatem pracownika. Samo uzasadnione podejrzenie, że dana osoba jest pod wpływem alkoholu jest wystarczające, by nie dopuścić jej do pracy. Dlatego też badanie alkomatem może być zainicjowane przez pracownika np. w odpowiedzi na zarzut, że jest pod wpływem.” – jak podkreśla UODO.

Nic nie uzasadnia samodzielnego lub prewencyjnego badania pracowników alkomatem

Według UODO nie można traktować badania stanu trzeźwości pracowników m.in. jako:

formy monitorowania pracy pracowników, o której mowa w art. 22 (3) § 4 Kodeksu pracy,
działania niezbędnego dla zapewnienia ogółowi pracowników bezpiecznych lub higienicznych warunków pracy,
usprawiedliwionego ze względu na uzasadniony interes pracodawcy.

Brzmienie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wyklucza wyrywkowe czy prewencyjne badania pracowników alkomatem. W opinii organu ds. ochrony danych osobowych nie ma podstawy prawnej, która umożliwiłaby pracodawcom samodzielną kontrolę pracowników alkomatem.

Źródło: