Aktualnie honorowemu dawcy krwi przysługuje zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od wykonywania czynności służbowych. Jak się okazuje, nie tylko w dniu, w którym oddawał on krew.

4 uprawnienia honorowego dawcy krwi

Z zasady zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od wykonywania czynności służbowych w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach,
zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy;
zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi;
posiłek regeneracyjny.

Więcej zwolnienia w trakcie pandemii

W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii honorowemu dawcy krwi, który oddał krew lub jej składniki, w tym osocze po chorobie COVID-19, nadal przysługują wskazane uprawnienia. Przy czym wymiar zwolnienia od pracy oraz zwolnienia od wykonywania czynności służbowych przysługuje w dniu, w którym oddał krew lub jej składniki, oraz w dniu następnym.

Uprawnienie to nie jest uzależnione od statusu ozdrowieńca.

Zwolnienie w konkretnych dniach

Przepisy nie przyznają prawa do zwolnienia w wymiarze 2 dni (ogólnie), a na konkretne dni tj. dzień donacji oraz następny dzień. Podkreślić należy, że jest to uprawnienie pracownika, a więc skorzystanie z tego zwolnienia uzależnione jest od jego wniosku.

Jeżeli pracownik nie wnioskował o dzień wolny po donacji, to nie ma podstaw do „oddania” tego dnia wolnego.

Wątpliwości interpretacyjne

Interpretacja treści wprowadzonego przepisu przysparza pewnych trudności. Aktualnie uważa się, że przepis ten ma zastosowanie nie tylko do ozdrowieńców. Dodatkowe komplikacje w zakresie wykładni przepisu powodowało również uzasadnienie do projektu ustawy wprowadzającej dodatkowe uprawnienia. Czytamy w nim, że „Celem regulacji zawartej w art. 2 projektu ustawy dotyczącej dodania art. 9a ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2020 r. poz. 1777) jest częściowa rekompensata dla ozdrowieńców po chorobie COVID-19 kosztów związanych z oddaniem osocza, dodatkowa mobilizacja osób oddających osocze krwi oraz umożliwienie i ułatwienie ozdrowieńcom przemieszczania się do różnych punktów poboru krwi, niezależnie od miejsca ich zamieszkania.”

Początkowo zatem część ekspertów uznawało, że preferencyjne warunki związane z donacją krwi i jej składników dotyczyły wyłącznie ozdrowieńców. Obecnie jednak stanowisko to wydaje się być nieuzasadnione.