Majowe obowiązki informacyjne względem nauczycieli i pozostałych pracowników szkoły – 14 pytań i odpowiedzi

Data publikacji: 25 kwietnia 2017 r.
Poleć znajomemu
Majowe obowiązki informacyjne względem nauczycieli i pozostałych pracowników szkoły – 14 pytań i odpowiedzi
Dokument archiwalny

W maju 2017 r., a niektórych przypadkach także w kolejnych latach szkolnych na dyrektorach wybranych rodzajów szkół ciążył będzie obowiązek poinformowania wszystkich nauczycieli i pracowników szkoły o zmianie pracodawcy wynikającej z faktu transformacji szkoły będącej konsekwencją wdrażania reformy oświaty. Choć zagadnienie to mogłoby wydawać się oczywiste, to jednak wzbudza wiele wątpliwości w praktyce, które odzwierciedlają liczne pytania czytelników zadawane w Poradni Portalu Oświatowego, jak również podczas szkoleń prowadzonych w przez Redakcji. Zachęcamy do zapoznania się z najciekawszymi pytaniami i odpowiedziami.

Pytanie 1. Jestem dyrektorem zespołu szkolno-przedszkolnego, w skład którego wchodzi szkoła podstawowa, gimnazjum oraz przedszkole. Czy powinienem poinformować nauczycieli i pracowników zespołu o fakcie przekształcenia szkoły podstawowej i wygaszenia gimnazjum?

Nie. Obowiązek informacyjny dotyczy tylko pracodawców, którzy będą podlegali przekształceniu. Informacje o zmianie pracodawcy powinni trafić do nauczycieli i pracowników wyłącznie z zespołów szkół składających się z:

  • szkoły podstawowej i gimnazjum albo,
  • zasadniczej szkoły zawodowej i gimnazjum albo,
  • liceum ogólnokształcącego i gimnazjum albo,
  • technikum i gimnazjum.

W dniach 1 września 2017 r., 2018 r. i 2019 r. szkoły dotychczasowego typu ulegną przekształceniu w szkoły nowego typu, zgodnie z przepisami reformującymi system oświaty. Transformacje obejmą również gimnazja, które zostały zaplanowane przez organy prowadzące do przekształcenia w szkołę innego typu lub włączenie do szkoły innego typu, jak również niektóre zespoły szkół podlegające przekształceniu w samodzielną szkołę, która dotychczas wchodziła w skład zespołu wraz z gimnazjum. W związku z powyższym dyrektorzy szkół podlegającym transformacjom mają obowiązek pisemnego poinformowania wszystkich nauczycieli i pracowników niepedagogicznych danej szkoły o zmianie pracodawcy wynikającej z przekształcenia. Nauczyciele i pracownicy muszą być świadomi, że transformacja sama w sobie nie poskutkuje ustaniem ich stosunku pracy, a jedynie, przy zachowaniu ciągłości zatrudnienia, ich pracodawcą stanie się szkoła w kształcie uformowanym w wyniku transformacji.

Powyższy obowiązek informacyjny został nałożony wyłącznie na dyrektorów następujących szkół:

Podstawa prawna (ustawa Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe)

Dotychczasowy typ szkoły

Nowy typ szkoły

Termin na przekazanie informacji

art. 234 ust. 2

6-letnia szkoła podstawowa

8-letnia szkoła podstawowa

15 maja 2017 r.

art. 236 ust. 3

gimnazjum (w przypadku przekształcenia)

8-letnia szkoła podstawowa

15 maja 2017 r., 2018 r. lub 2019 r. (w zależności od terminu przekształcenia)

art. 236 ust. 3

gimnazjum (w przypadku włączenia)

8-letnia szkoła podstawowa (gimnazjum zostanie do nich włączone)

15 maja 2017 r., 2018 r. lub 2019 r. (w zależności od terminu włączenia ustalonego przez organ prowadzący)

art. 239 ust. 3

gimnazjum (w przypadku przekształcenia)

liceum ogólnokształcące (4- lub 5-letnie)

technikum (4- lub 5-letnie)

szkoła branżowa I stopnia

15 maja 2017 r., 2018 r. lub 2019 r. (w zależności od terminu przekształcenia ustalonego przez organ prowadzący)

art. 239 ust. 3

gimnazjum (w przypadku włączenia)

liceum ogólnokształcące (4- lub 5-letnie)

technikum (4- lub 5-letnie)

szkoła branżowa I stopnia (gimnazjum zostanie do nich włączone)

15 maja 2017 r., 2018 r. lub 2019 r. (w zależności od terminu włączenia ustalonego przez organ prowadzący)

art. 242 ust. 2

3-letnie liceum ogólnokształcące

4-letnie liceum ogólnokształcące

15 maja 2019 r.

art. 242 ust. 2

4-letnie technikum

5-letnie technikum

15 maja 2019 r.

art. 244 ust. 2

zasadnicza szkoła zawodowa

szkoła branżowa I stopnia

15 maja 2017 r.

art. 246 ust. 2

szkoła specjalna przysposabiająca do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi

trzyletnia szkoła specjalna przysposabiająca do pracy

15 maja 2017 r.

art. 247 ust. 2

szkoła policealna

szkoła policealna dla osób posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe, o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku

15 maja 2017 r.

art. 249 ust. 3

zespół szkół składający się wyłącznie z gimnazjum i szkoły podstawowej

8-letnia szkoła podstawowa

15 maja 2017 r.,

art. 251 ust. 3

zespół szkół składający się wyłącznie z gimnazjum i jednej z poniższych szkół: liceum ogólnokształcące albo technikum

4-letnie liceum ogólnokształcące

albo

5-letnie technikum

15 maja 2019 r.

art. 253 ust. 3

zespół szkół składający się wyłącznie z gimnazjum i szkoły branżowej I stopnia

szkoła branżowa I stopnia

15 maja 2017 r.

Obowiązki informacyjne spoczywają jedynie na dwuczłonowych zespołach publicznych szkół. Dyrektorzy zespołów innego rodzaju, np. składających się z więcej niż dwóch szkół bądź takich, w skład których nie wchodzi gimnazjum nie powinni informować swoich nauczycieli i pracowników o przekształceniu, ponieważ ich pracodawcą pozostanie zespół szkół. Fakt przekształcenia szkół istniejących w ramach zespołu dla pracownika oznacza transformację na poziomie miejsca pracy, a nie zmianę pracodawcy.

Dyrektor informuje pracowników zespołu o przekształceniu zespołu i wynikającej z tego zmianie pracodawcy, ale tylko w przypadku, gdy zespół ulegnie przekształceniu w samodzielną szkołę.

Pytanie 2. Z dniem 1 września 2017 r. gimnazjum zostanie włączone do szkoły podstawowej. Jakie obowiązki informacyjne ciążą na dyrektorach obydwu szkół?

Dyrektor gimnazjum informuje swoich pracowników o skutkach kadrowych włączenia gimnazjum do szkoły podstawowej, zaś dyrektor szkoły podstawowej – o skutkach kadrowych przekształcenia szkoły podstawowej z 6- w 8-klasową.

Dyrektor gimnazjum powinien poinformować wszystkich nauczycieli i pracowników gimnazjum o tym, że z dniem 1 września 2017 r. ich pracodawcą będzie już 8-letnia szkoła podstawowa. Z kolei na dyrektorze szkoły podstawowej ciąży obowiązek poinformowania nauczycieli i pracowników szkoły podstawowej o fakcie zmiany pracodawcy wynikającym z przekształcenia 6- w 8-letnią szkołę podstawową. Dyrektor szkoły podstawowej nie informuje natomiast swoich nauczycieli i pracowników o fakcie włączenia gimnazjum do szkoły podstawowej i powstaniu w niej klas dotychczasowego gimnazjum. Dołączenie oddziałów klas gimnazjalnych do szkoły podstawowej w żaden sposób nie powoduje modyfikacji typu tej szkoły.

Dyrektor szkoły podstawowej, do której zostanie włączone gimnazjum, informuje nauczycieli i pracowników szkoły jedynie o fakcie przekształcenia szkoły podstawowej z 6- w 8-klasową.

Pytanie 3. Czy dyrektor młodzieżowego ośrodka socjoterapii, w którym zorganizowana jest szkoła podstawowa i gimnazjum, musi poinformować wszystkich nauczycieli i pracowników ośrodka o zmianie pracodawcy (przekształceniu szkoły podstawowej z 6- w 8-klasową w terminie do 15 maja 2017 r.?

Nie. Także w tym przypadku nie dochodzi bowiem do przekształcenia pracodawcy.

Szkoły podstawowe i gimnazja zorganizowane w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii czy młodzieżowych ośrodkach wychowawczych nie posiadają jakiejkolwiek odrębności organizacyjnej, choćby w takim stopniu, jak w zespołach szkół. Tym bardziej więc nie można twierdzić, że skutkiem przekształcenia takiej szkoły dochodziło do transformacji, a co za tym idzie – zmiany pracodawcy, bowiem nadal pozostanie nim dany ośrodek. W opisanym przypadku dyrektor młodzieżowego ośrodka socjoterapii nie informuje zatem swoich nauczycieli i pracowników o zmianie pracodawcy.

Pytanie 4. Jestem dyrektorem niepublicznego liceum ogólnokształcącego (bez uprawnień publicznego). Czy ja również muszę informować swoich nauczycieli i pracowników o skutkach kadrowych przekształcenia szkoły?

Tak. Obowiązek informacyjny dotyczy wszystkich bez wyjątków liceów.

Przepisy ustanawiające obowiązek informowania pracowników o dalszym zatrudnieniu nie wskazują, by obowiązek ten dotyczył tylko szkół publicznych, a tym bardziej szkół samorządowych. Co za tym idzie, należy uznać, że dotyczy on także szkół niepublicznych, niezależnie od tego, czy posiadają one, czy też nie posiadają uprawnień publicznych. Ustawodawca używa sformułowanie „publiczne” jedynie w odniesieniu do zespołów szkół.

Pytanie 5. Czy o przekształceniu szkoły podstawowej z 6- w 8-klasową należy poinformować wicedyrektora szkoły i inne osoby zajmujące stanowiska kierownicze? Wszak osoby te z racji wykonywanej funkcji posiadają większe rozeznanie co do tego, co stanie się ze szkołą 1 września 2017 r.

Tak. Obowiązek poinformowania o zmianie pracodawcy obejmuje wszystkich nauczycieli i pracowników niepedagogicznych szkoły.

Ustawodawca nakazuje, by informacja o zmianie pracodawcy trafiła do każdej osoby zatrudnionej w szkole na podstawie stosunku pracy, a zatem do:

  • nauczycieli (bez względu na formę zatrudnienia – mianowanie, czy umowa o pracę),
  • pracowników niepedagogicznych,
  • pracowników niepedagogicznych zajmujących stanowiska zbliżone do pedagogicznych (asystent nauczyciela, pomoc nauczyciela).

Informację powinny otrzymać również osoby sprawujące w szkole funkcję kierowniczą i to zarówno wicedyrektorzy, jak i inni członkowie kadry kierowniczej (np. kierownicy internatu, kierownicy świetlicy itp.).

Pytanie 6. Gimnazjum przekształca się w szkołę podstawową. Czy dyrektor informuje o tym fakcie nauczyciela zawieszonego w pełnieniu obowiązków służbowych?

Tak. Nauczyciel zawieszony w obowiązkach służbowych podlega takim samym procedurom kadrowym związanym z przekształceniem gimnazjum w szkołę podstawową, jak inni nauczyciele gimnazjum. Jego zawieszenie będzie kontynuowane w szkole podstawowej.

Nauczyciel będący w stanie zawieszenia w obowiązkach służbowych pozostaje nadal w stosunku pracy w gimnazjum. Posiada on wszelkie uprawnienia pracownicze, z zastrzeżeniem ograniczonych uprawnień płacowych i braku możliwości faktycznego wykonywania pracy (art. 85u Karty Nauczyciela). Zawieszony nauczyciel podlega więc procedurom kadrowym związanym z przekształceniem gimnazjum w szkołę podstawową tak, jak inni nauczyciele szkoły. Co za tym idzie, powinien on otrzymać w terminie do 15 maja 2017 r. informację o tym, że 1 września 2017 r. stanie się on pracownikiem szkoły podstawowej.

Pytanie 7. Dwóch nauczycieli szkoły podstawowej w maju 2017 r. otrzyma wypowiedzenia stosunku pracy. Jeden z nich zatrudniony jest na podstawie mianowania, zaś drugi – na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć. Do szkoły tej nie będzie włączane gimnazjum. Czy oni również powinni otrzymać informację o zmianie pracodawcy w dniu 1 września 2017 r.?

Informacja powinna trafić jedynie do nauczyciela zatrudnionego na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć.

Przepisy wprowadzające reformę oświaty nie wskazują, czy obowiązki informacyjne dotyczą także pracowników, którym już wcześniej wręczono oświadczenie prowadzące do rozwiązania stosunku pracy. Mimo braku regulacji w tym zakresie nie powinno budzić wątpliwości, że w przypadku, gdy do rozwiązania stosunku pracy dojdzie z końcem roku szkolnego 2016/2017 albo wcześniej, nie będzie konieczności kierowania do pracownika niepedagogicznego jakiejkolwiek informacji dotyczącej dalszego zatrudnienia, ponieważ w momencie przekształcenia (1 września danego roku) nie będzie on już pozostawał w zatrudnieniu, które ustaje z dniem 31 sierpnia.

Wydaje się jednak, że nie dotyczy to nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć, gdyż mają oni prawo ubezskutecznienia wypowiedzenia poprzez złożenie wniosku o przejście w stan nieczynny w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia. Wniosek taki powoduje przedłużenie ich zatrudnienia maksymalnie do końca lutego kolejnego roku kalendarzowego. Pamiętajmy jednak, że powyższe dotyczy szkół, w których w okresie przejściowym będzie stosowany art. 20 Karty Nauczyciela, a więc wszystkich szkół i placówek samorządowych z wyjątkiem gimnazjów i szkół, w których prowadzone są oddziały klas gimnazjalnych.

Prawa do skorzystania ze stanu nieczynnego nie będzie miał natomiast nauczyciel szkoły podstawowej zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć, gdyż rozwiązanie jego stosunku pracy następuje na odrębnej podstawie prawnej – art. 27, w którym nie przewidziano możliwości złożenia wniosku o przejście w stan nieczynny. Jest więc oczywiste, że nie może on w ten sposób pozbawić wypowiedzenia skuteczności i z dniem 1 września 2017 r. nie będzie on pracownikiem szkoły.

Pytanie 8. W gimnazjum, które zostanie włączone do szkoły podstawowej, zatrudnionych jest dwóch nauczycieli na podstawie umów o pracę na czas określony do 31 sierpnia 2017 r. Nie jest wykluczone, że ci nauczyciele zostaną ponownie zatrudnieni w gimnazjum. Czy należy ich poinformować o tym, że z dniem 1 września 2017 r. ich nowym pracodawcą będzie gimnazjum?

Nie. Nie nastąpi bowiem kontynuacja zatrudnienia tych nauczycieli.

Jak wynika z zapytania, umowy o pracę nauczycieli zatrudnionych na czas określony ustaną z dniem 31 sierpnia 2017 r., zatem w dniu 1 września 2017 r. nie będą oni pozostawać już w zatrudnieniu i nie dojdzie w ich przypadku do zmiany pracodawcy. W konsekwencji dyrektor nie informuje nauczycieli zatrudnionych na czas określony do dnia 31 grudnia 2017 r. o zmianie pracodawcy wynikającej z włączenia gimnazjum do szkoły podstawowej.

Nauczyciele zatrudnieni na czas określony do dnia 31 sierpnia 2017 r. nie powinni otrzymać wspomnianej informacji nawet wówczas, gdyby zostali zatrudnieni ponownie z dniem 1 września 2017 r. Ich stosunek pracy nie będzie bowiem kontynuowany, lecz zostanie ponownie nawiązany, już z nowym pracodawcą. W ich przypadku nie dojdzie więc do przekształcenia w trakcie trwającego stosunku pracy.

Nauczyciele zatrudnieni na czas określony jedynie do końca roku szkolnego nie powinni otrzymać informacji o zmianie pracodawcy wynikającej z transformacji szkoły.

Pytanie 9. Czy jeżeli przekażę informację o zmianie pracodawcy po 15 maja, to poniosę z tego tytułu konsekwencje?

Teoretycznie dyrektor może zostać ukarany karą porządkową za nienależyte wykonywanie obowiązków służbowych.

Ustawodawca określił, że informacja o zmianie pracodawcy wynikająca z przekształcenia szkoły danego typu powinna być przekazana każdemu nauczycielowi i pracownikowi szkoły nie później niż w dniu 15 maja roku kalendarzowego, w którym następuje przekształcenie. Np. w przypadku szkół podstawowych, które podlegają przekształceniu z 6- w 8-klasowe z dniem 1 września 2017 r., informacje powinny być przekazane do dnia 15 maja 2017 r. Termin ten jest nieprzekraczalny. Z drugiej strony jego przekroczenie, co oczywiste, nie powoduje w żaden sposób wstrzymania przekształcenia szkoły.

W istocie jedyną konsekwencją przekazania informacji po upływie ustawowego terminu może być uznanie przez organ prowadzący szkołę, że dyrektor nie dopełnił obowiązków w tym zakresie. Może to skutkować np. wymierzeniem przez organ prowadzący kary porządkowej dyrektorowi szkoły. Wydaje się jednak, że takie przypadki będą należały do rzadkości.

Pytanie 10. Czy spełnię obowiązek informacyjny, jeżeli wywieszę komunikat o zmianie pracodawcy na szkolnej tablicy ogłoszeń?

Nie. Pisemna informacja powinna być przekazana indywidualnie każdemu nauczycielowi i pracownikowi szkoły.

Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe nie wskazują, w jaki sposób dyrektor powinien zrealizować obowiązek informacyjny. Wiadomo jedynie, że informacja powinna zostać udzielona na piśmie. Należy jednak przyjąć, że pisemną informację należy skierować do każdego nauczyciela i pracownika z osobna. Nieprawidłowym rozwiązaniem będzie publikacja informacji np. na tablicy ogłoszeń. Wynika to z faktu, że informacja dotyczy kwestii związanych ściśle z danym pracownikiem (tj. dalszym jego zatrudnieniem w kolejnym roku szkolnym). Ważne jest przy tym, by wszyscy nauczyciele i pracownicy potwierdzili fakt odbioru pisma, a ewentualnie – by odmowa potwierdzenia została udokumentowana np. notatką służbową.

Pytanie 11. Jaką treść powinna zawierać informacja o zmianie pracodawcy wynikająca z przekształcenia szkoły?

W pisemnej informacji należy przede wszystkim wskazać nowego pracodawcę danego nauczyciela/pracownika i określić termin, w którym nowy pracodawca wejdzie w miejsce dotychczasowego.

Z informacji o zmianie pracodawcy przekazywanej nauczycielom i pracownikom szkoły powinno wynikać, że dany nauczyciel/pracownik niepedagogiczny w dniu przekształcenia stanie się z mocy samego prawa nauczycielem/pracownikiem szkoły powstałej w wyniku przekształcenia. Istotne jest, żeby każdy pracownik miał świadomość, że dochodzi do przekształcenia szkoły, które jednak nie powoduje przerwania jego zatrudnienia.                 

Pytanie 12. W jaki sposób przekazać informację o zmianie pracodawcy osobie nieobecnej w szkole?

W przypadku nieobecności pracownika w szkole pismo należy doręczyć pocztą, a najlepiej za pośrednictwem innego pracownika szkoły.

Skuteczne przekazanie informacji o dalszym zatrudnieniu następuje dopiero z chwilą, z którą informacja ta doszła do pracownika w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jej treścią. Nie jest więc prawidłowym rozwiązaniem wysłanie informacji pocztą dopiero w dniu 15 maja. Pismo należy wysłać listem poleconym z odpowiednim wyprzedzeniem w taki sposób, aby listonosz doręczył przesyłkę do dnia 15 maja. Dla zachowania terminu wynikającego z przytoczonych wyżej przepisów nie jest  więc wystarczające nadanie listu poleconego w dniu 15 maja 2017 roku.

Dlatego z uwagi na problemy, jakie dyrektor szkoły może napotkać podejmując próbę doręczenia ww. informacji pocztą, zalecane jest podjęcie odpowiednio wcześnie próby osobistego wręczenia tej informacji pracownikowi. Dopiero w wypadku, gdy okaże się to niemożliwe, należy podjąć próbę doręczenia informacji za pośrednictwem poczty.

Pytanie 13. Czy odpis informacji o zmianie pracodawcy należy umieścić w aktach osobowych danego nauczyciela/pracownika niepedagogicznego?

Tak. Odpis informacji winien być złożony w części B akt osobowych, dotyczącej przebiegu zatrudnienia.

Choć brak jest regulacji wskazującej wprost, że odpisy informacji o przekształceniach powinny być umieszczane obligatoryjnie w aktach osobowych pracowników, to jednak, ze względu wagę tej informacji, a także celem potwierdzenia wypełnienia przez dyrektora szkoły obowiązków nałożonych przepisami wprowadzającymi reformę oświaty, pożądane byłoby umieszczenie jej odpisu w osobowych aktach pracowniczych – w części B dotyczącej przebiegu zatrudnienia. Dyrektor powinien wszak zadbać o to, by fakt poinformowania pracownika o dalszym zatrudnieniu w terminie wynikającym z przepisów był odpowiednio udokumentowany.

Pytanie 14. Jestem dyrektorem szkoły podstawowej. Czy poza wręczeniem pracownikowi informacji o zmianie pracodawcy w dnu 15 maja 2017 r. powinienem podpisać z nim porozumienie zmieniające (angaż) modyfikujące warunki jego pracy i płacy – związku z przekształceniem pracodawcy?

Nie. Pisemna informacja złożona w terminie do 15 maja jest wystarczająca.

Przejście nauczyciela/pracownika niepedagogicznego do szkoły nowego typu z dniem 1 września danego roku następuje automatycznie, z mocy samego prawa. Informacja wręczana w terminie do 15 maja ma jedynie potwierdzać ten fakt. W związku z tym dyrektor szkoły podlegającej transformacji nie powinien zawierać z danym nauczycielem/pracownikiem niepedagogicznym dodatkowego porozumienia zmieniającego (angażu), w którym wskazane byłoby, że następuje zmiana pracodawcy.

Michał Kowalski Michał Mazur

Nagrody i wyróżnienia

Sprawdź inne serwisy

Epedagogika Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem kadry i finanse resql