Pytanie: Nauczyciel dyplomowany zatrudniony przez mianowanie na pełen etat chce po raz pierwszy skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia od dnia 1 września. Dyrektor Szkoły z powodu braku możliwości przydzielenia pełnego etatu od 1 września musi wręczyć nauczycielowi ograniczenie do połowy etatu. Czy nauczyciel może w takim razie skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia składając wniosek w trakcie okresu wypowiedzenia?

Odpowiedź: Tak. Wystarczy, że nauczyciel złoży wniosek, w którym wskaże, że datą rozpoczęcia urlopu zdrowotnego jest dzień nie późniejszy niż 31 sierpnia.

Warunek zatrudnienia przez ostatnie 7 lat …

Nauczyciel, który zamierza po raz pierwszy w życiu skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia, musi spełnić łącznie następujące warunki:

być zatrudnionym w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony w momencie rozpoczęcia urlopu (art. 73 ust. 1 Karty Nauczyciela),
przepracować co najmniej 7 lat w szkole w pełnym wymiarze zajęć bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia (art. 73 ust. 1 i 4 Karty Nauczyciela)
nie posiadać uprawnień emerytalnych (art. 73 ust. 2 Karty Nauczyciela)
przedłożyć dyrektorowi szkoły orzeczenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zalecanego leczenia (art. 73 ust. 1, 10 Karty Nauczyciela).

Jak wynika z powyższego, nauczyciel ma prawo do pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia po przepracowaniu co najmniej 7 lat w zawodzie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, bezpośrednio przypadających przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Konieczność udzielenia takiego urlopu jest bowiem spowodowana długością zatrudnienia na stanowisku nauczyciela rozmiarem wykonywanych obowiązków (wymiar zajęć), a w konsekwencji - większym obciążeniem dla zdrowia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2012 r. II PK 137/12).

… i w dniu rozpoczęcia urlopu

Co istotne, nauczyciel powinien być również zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć w momencie rozpoczęcia urlopu zdrowotnego. Późniejsze zmniejszenie wymiaru zajęć (nawet następnego dnia po rozpoczęciu urlopu) wskutek uprzedniego ograniczenia zatrudnienia, nie pozbawia nauczyciela możliwości dalszego korzystania z urlopu zdrowotnego.

Aby skorzystać z pierwszego w życiu urlopu dla poratowania zdrowia, nauczyciel musi być zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć przez okres 7 lat bezpośrednio poprzedzających dzień rozpoczęcia urlopu zdrowotnego, ale także w dniu, w którym ten urlop ma być rozpoczęty.

Nauczyciel, o którym mowa w zapytaniu, może więc korzystać urlopu zdrowotnego bez przeszkód (przez maksymalny roczny okres), o ile we wniosku wskaże, że datą rozpoczęcia urlopu ma być dzień nie późniejszy niż 31 sierpnia. Rozpoczęcie urlopu w dniu 1 września nie będzie możliwe z uwagi na zmniejszenie wymiaru zajęć.

Orzecznictwo:

Wyrok Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2012 r. (II PK 137/12).

Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 191 z późn. zm.) - art. 73 ust. 1, 2 i 4.

Michał Kowalski