Świadczenia z ZFŚS charakteryzują się tym, że nie zostały uregulowane w przepisach powszechnie obowiązującego prawa. Czy to oznacza, że nie można domagać się ich wypłaty na drodze sądowej? A może wprost przeciwnie – regulamin ZFŚS nadaje takie uprawnienie? Odpowiedź w artykule.

Ile czasu na usprawiedliwienie nieobecności

Świadczenia socjalne nie mają charakteru roszczeniowego i przyznawane są na wniosek osoby uprawnionej. Pracodawca nie ma więc obowiązku wypłaty zaległych świadczeń. Innymi słowy pozew o wypłatę zaległego świadczenia z ZFŚS zostałby oddalony, nawet jeśli dany pracownik w istocie zasługiwał na przyznanie świadczenia.

Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 291 § 1 Kodeksu pracy). Skoro jednak świadczenia z ZFŚS nie mają charakteru roszczeniowego, to ten termin nie ma tu zastosowania.

A może odszkodowanie?

Pracownik nie jest jednak bezbronny. Bezprawne działanie pracodawcy spowodowało określone wymierne szkody. W takim wypadku istnieje możliwość wystąpienia o odszkodowanie (art. 415 Kodeksu cywilnego). Wartość odszkodowania mogłyby stanowić utracone korzyści, a więc świadczenia, które mogłaby uzyskać ta osoba, gdyby pracodawca nie odmówił jej prawa do ZFŚS. Jest to jednak zupełnie inna podstawa roszczenia. Jeżeli była pracownica domaga się zaległych świadczeń socjalnych, a nie składała wniosku o ich przyznanie, to nie ma podstaw do wypłaty. Jeżeli składała wnioski, to świadczenia mogą być przyznane za okres do 3 lat wstecz, licząc od daty złożenia wniosku.

Świadczenia socjalne są przyznawane na wniosek. Jeżeli osoba uprawniona nie wnioskowała o pomoc socjalną, bo pracodawca odmówił jej tego prawa, to może dochodzić odszkodowania a nie zaległych świadczeń.

dr Dariusz Dwojewski