Nauczycielka, która w czasie trwania stażu na wyższy stopień awansu zawodowego zajdzie w ciążę, co do zasady może być nieobecna w pracy nieprzerwanie przez rok i 6 miesięcy. Nie dotyczy to jednak sytuacji, w której umowa o pracę na czas określony w szkole została przedłużona do dnia porodu. Rozwiązanie umowy przed zakończeniem stażu może spowodować, że konieczne będzie ponowne odbycie go w całości. Można jednak temu zapobiec. Sprawdź, jakie warunki musi spełnić nauczycielka, której umowa uległa rozwiązaniu z dniem porodu, aby móc dokończyć awans zawodowy.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

W których przypadkach nieobecności staż ulega przedłużeniu?
Jak ciąża w czasie stażu wpływa na termin jego zakończenia?
Czy po ustaniu stosunku pracy w dniu rozwiązania można kontynuować staż?
Co zrobić, aby mimo rozwiązania umowy o pracę, kontynuować staż?

Przerwy w realizacji stażu skutkujące jego przedłużeniem

Niektóre nieobecności nauczyciela w pracy skutkują koniecznością przedłużenia stażu. Karta Nauczyciela wyróżnia dwie grupy takich nieobecności. W przypadku nieobecności z powodu:

pozostawania w stanie nieczynnym,
czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub
urlopu innego niż urlop wypoczynkowy i urlopy związane z rodzicielstwem, o których mowa w art. 9d ust. 5a

trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 5 Karty Nauczyciela).

W przypadku zaś nieobecności nauczyciela w pracy z powodu:

urlopu macierzyńskiego,
urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
urlopu rodzicielskiego
lub urlopu ojcowskiego,

staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności.

Jeżeli łączny czas nieprzerwanej nieobecności w pracy z powodu korzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem oraz nieobecności w pracy określonych w art. 9d ust. 5 Karty Nauczyciela jest dłuższy niż rok i 6 miesięcy, nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 5a Karty Nauczyciela).

Warunkiem przedłużenia stażu jest jednak pozostawanie w stosunku pracy, co nie będzie miało miejsca w przypadku umowy rozwiązanej po przedłużeniu do dnia porodu.

Ciąża w czasie stażu a termin jego zakończenia

Ciąża nauczycielki odbywającej staż na kolejny stopień awansu zawodowego nie musi skutkować koniecznością powtarzania go od początku. Nauczycielka w ciąży może być nieobecna w pracy w czasie trwania stażu nieprzerwanie nie dłużej niż rok i 6 miesięcy. Staż ulegnie przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności.

Przykład: Nauczycielka rozpoczęła 1 września 2019 r. staż na nauczyciela mianowanego. Od 12 listopada 2020 r. z powodu ciąży była na zwolnieniu, a od 16 kwietnia 2021 na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim do 14 kwietnia 2022. Kiedy powinien zakończyć się staż?

W planowanym okresie stażu (1 września 2019 – 31 maja 2022 r.) nauczycielka była nieobecna w pracy z przyczyn wpływających na termin zakończenia stażu przez 519 dni (od 12 listopada 2020 r. do 14 kwietnia 2022 r.). O tyle dni należy przedłużyć staż. Staż należy przedłużyć od 1 czerwca 2022r r. do 1 listopada 2023 r.

Dotyczy to jednak tylko okresu pozostawania w stosunku pracy.

Realizacja stażu a rozwiązanie stosunku pracy

Przez staż rozumie się okres zatrudnienia nauczyciela w przedszkolach, szkołach i placówkach oraz innych jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, rozpoczętego i realizowanego w trybie i na zasadach określonych w przepisach rozdziału 3a (art. 3 pkt 3 Karty Nauczyciela).

Realizacja awansu zawodowego możliwa jest tylko w czasie trwania zatrudnienia. Każda przerwa w zatrudnieniu jest przerwą w realizacji stażu.

Z przerwą w zatrudnieniu mamy do czynienia w sytuacji, gdy staż realizuje nauczycielka zatrudniona na podstawie umowy na czas określony, której umowa o prace została przedłużona do dnia rozwiązania.

Zgodnie z art. 177 § 3 Kodeksu pracy, umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Przepis ten ma zastosowanie również, gdy pracownicą jest nauczycielka.

Przeczytaj również:

Przedłużenie umowy do dnia porodu – praktyczne wskazówki

Rozwiązanie umowy przedłużonej do dnia porodu oznacza, że staż nie będzie dalej realizowany. W takiej sytuacji nauczycielka, aby nie stracić zrealizowanego dotąd stażu, powinna podjąć zatrudnienie w ciągu trzech miesięcy od rozwiązania stosunku pracy.

Przykład: Nauczycielka zatrudniona na czas określony w związku z organizacją nauczania, zaszła w ciążę w trakcie stażu na stopień nauczyciela mianowanego. Umowa zawarta na okres od 1 września 2021 do 31 sierpnia 2022 r. zostanie przedłużona do stycznia 2023 r. Czy jako nauczyciel kontraktowy niezatrudniony od stycznia 2023 w żadnej szkole, będzie miała prawo do 18 miesięcy przerwy w stażu na nauczyciela mianowanego? Czy staż może zostać przedłużony o 18 miesięcy, mimo braku zatrudnienia? Czy będzie musiała staż rozpoczynać od początku?

Nauczycielka, aby móc kontynuować staż nauczycielka będzie musiała podjąć zatrudnienie w szkole w ciągu trzech miesięcy od dnia ustania zatrudnienia.

Ponowne zatrudnienie po rozwiązaniu umowy w dniu porodu

Dlaczego jedyną szansą na kontynuowanie stażu po rozwiązaniu umowy przedłużonej do dnia porodu, jest ponowne zatrudnienie? Zgodnie z art. 9f ust. 2 Karty Nauczyciela, nauczycielom, którzy w okresie trwania stażu zmienili miejsce zatrudnienia, do stażu zalicza się okres dotychczas odbytego stażu, jeżeli:

podjęli zatrudnienie w szkole nie później niż w okresie 3 miesięcy po ustaniu poprzedniego stosunku pracy i
za okres dotychczas odbytego stażu otrzymali pozytywną ocenę dorobku zawodowego.

Oznacza to, że nauczycielka, której umowa została przedłużona do dnia porodu, aby nie stracić możliwości dokończenia stażu, musi znaleźć nową pracę w ciągu 3 miesięcy od dnia ustania poprzedniego zatrudnienia. Jeśli będzie pozostawać bez pracy przez dłuższy okres, dotychczas realizowany okres stażu przepadnie. Będzie musiała go zrealizować od nowa w pełnym wymiarze.

Przykład: Nauczycielka ze stopniem nauczyciela kontraktowego zatrudniona na czas określony od dnia 1 września 2020 r. do 31 sierpnia 2021 r.) rozpoczęła staż na stopień nauczyciela mianowanego. Staż realizowała do 18 maja 2021 r. Od tego czasu przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku z zagrożoną ciążą. Umowa została przedłużona do dnia porodu – 28 grudnia 2021 r. W tym dniu umowa o pracę uległa rozwiązaniu, nauczycielka korzysta z zasiłku macierzyńskiego. Od dnia 1 września 2022 r. będzie zatrudniona ponownie – chciałaby kontynuować staż. Czy może kontynuować staż, czy musi zacząć go od początku?

Nauczycielka nie może kontynuować stażu, ponieważ przerwa w zatrudnieniu przekroczyła trzy miesiące. Przerwa w zatrudnieniu trwała od 28 grudnia 2021 do 31 sierpnia 2022 r. tj. więcej niż 3 miesiące, a zatem nie ma możliwości kontynuacji stażu. Trzeba rozpocząć go od początku.

Przeczytaj również:

Przerwanie stażu nauczyciela – kiedy możliwe, a kiedy konieczne

Brak przedłużenia umowy do dnia porodu w przypadku zastępstwa

Na zakończenie warto dodać, że nie w każdym przypadku terminowa umowa o pracę zostanie przedłużona. Okres zatrudnienia nie zostanie przedłużony w przypadku umowy zawartej na czas określony w celu zastąpienia nieobecnego nauczyciela. Stosunek pracy nauczyciela zatrudnionego na zastępstwo ulega rozwiązaniu w terminie określony, w umowie – także jeżeli nauczycielka jest w ciąży (art. 177 § 3 i § 3¹ Kodeksu pracy w zw. z art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela).

Anna Trochimiuk