Od 1 września 2022 r. będą nadawane tylko dwa stopnie awansu zawodowego – nauczyciel mianowany i nauczyciel dyplomowany. Uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego będzie możliwe po 3 latach i 9 miesiącach (a w przypadku nauczyciela posiadającego stopień naukowy 2 latach i 9 miesiącach) pracy w szkole. Uzyskanie stopnia nauczyciela dyplomowanego będzie zaś możliwe po przepracowaniu w szkole co najmniej 5 lat i 9 miesięcy (4 lat i 9 miesięcy w przypadku nauczyciela posiadającego stopień naukowy) od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego.
Zgodnie z zapowiedziami, łączny czas trwania całej ścieżki awansu zawodowego nauczycieli (od podjęcia pracy w szkole do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego) nie ulegnie zmianie. Nauczyciele, którzy do dnia 31 sierpnia 2022 r. pozostaną nauczycielami stażystami lub uzyskają stopień nauczyciela kontraktowego mogą liczyć na przepisy przejściowe, które pomogą im w uproszczony sposób zdobyć stopień nauczyciela mianowanego na nowych zasadach. Szczegóły w dalszej części artykułu.
Zamiast stażu na mianowanego, przygotowanie do zawodu nauczyciela
Pierwszy okres pracy w szkole ma być okresem odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela. W tym okresie nauczyciela będzie wspierał mentor, którego wyznaczy dyrektor szkoły spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych. Tak, jak obecnie opiekunem stażu, mentorem nie będzie mógł być nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze, z wyjątkiem przedszkoli, szkół i placówek, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a i 2 ustawy – Karta Nauczyciela, oraz szkół artystycznych. W tych placówkach mentorem będzie mógł być również nauczyciel mianowany lub dyplomowany zajmujący stanowisko kierownicze. Zadaniem mentora będzie udzielanie pomocy nauczycielowi odbywającemu przygotowanie do zawodu nauczyciela.
Skrócenie okresu przygotowania do zawodu nauczyciela
Co do zasady okres przygotowania do zawodu nauczyciela ma trwać 3 lata i 9 miesięcy. Za zgodą dyrektora szkoły nauczyciel, który:
- przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole był nauczycielem akademickim i legitymował się co najmniej trzyletnim okresem pracy w uczelni
oraz
- w dniu nawiązania po raz pierwszy stosunku pracy w szkole posiadał co najmniej pięcioletni okres pracy i znaczący dorobek zawodowy,
będzie mógł odbyć przygotowanie do zawodu nauczyciela w wymiarze skróconym do 2 lat i 9 miesięcy.
Szczególne rozwiązania dotyczące okresu przygotowania do zawodu nauczyciela przewidziane są także dla nauczycieli, którym nie uda się uzyskać stopnia nauczyciela mianowanego na dotychczasowych zasadach do 31 sierpnia 2027 r.. Więcej na ten temat przeczytasz w dalszej części artykułu.
Obowiązkowe przeprowadzenie zajęć w okresie przygotowania do zawodu
W drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciel będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze co najmniej 1 godziny, w obecności:
1) dyrektora szkoły;
2) mentora;
3) doradcy metodycznego albo nauczyciela konsultanta albo przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny albo nauczyciela dyplomowanego, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły.
Obowiązkowa ocena pracy przed dopuszczeniem do komisji na mianowanego
W ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela nauczyciel będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły, w skład której wejdą:
1) dyrektor szkoły, jako jej przewodniczący;
2) ekspert z listy ekspertów prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
3) doradca metodyczny albo nauczyciel konsultant albo nauczyciel dyplomowany, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły.
Na wniosek nauczyciela, w pracach komisji będzie mógł brać udział w charakterze obserwatora również przedstawiciel związku zawodowego wskazanego w tym wniosku.
Ważne! Dopuszczenie do przeprowadzenia zajęć przed komisją będzie wymagało uzyskania co najmniej dobrej oceny pracy.
Warunkiem nadania stopnia nauczyciela mianowanego pozytywna opinia komisji
Zajęcia przeprowadzone w ostatnim roku przygotowania do zawodu nauczyciela zostaną omówione i po przeprowadzeniu rozmowy z nauczycielem, komisja będzie wydawała opinię. Pozytywna opinia komisji będzie zatem jednym z warunków uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.
Skutki negatywna ocena komisji ds. awansu zawodowego
W ciągu 14 dni od otrzymania negatywnej opinii komisji ds. awansu zawodowego nauczyciel będzie mógł złożyć do dyrektora szkoły wniosek o ponowne przeprowadzenie zajęć, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły. Nauczyciel, który:
- uzyskał negatywną opinię i nie złoży ww. wniosku
oraz
- nauczyciel, który po ponownym przeprowadzeniu zajęć uzyskał ponownie ocenę negatywną
będzie obowiązany odbyć dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela w wymiarze roku i 9 miesięcy, w trakcie którego ponownie będzie prowadził zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły.
Nowy skład komisji na dyplomowanego
W projekcie nowelizacji Karty Nauczyciela zaproponowany będzie nowy skład komisji kwalifikacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego. Planowane jest zmniejszenie liczby ekspertów z listy ekspertów prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, wchodzących w skład komisji, z trzech do dwóch.
Dodatek na start dla nauczycieli rozpoczynających pracę w szkole
Założenia do projektu nowelizacji Karty Nauczyciela nie przewidują likwidacji dodatku na start. Uproszczona ścieżka awansu zawodowego ma również spowodować szybsze przeszeregowanie płacowe nauczycieli i wyższe wynagrodzenie na początku drogi zawodowej w szkole.