zasady oceniania

1) Czy nauczyciel może wystawić uczniowi jedynkę za brak pracy domowej?

Przepisy prawa oświatowego określają definicję oceniania oraz prawa i obowiązki nauczycieli w tym zakresie, ale nie precyzują zasad związanych z zadawaniem prac domowych uczniom. Regulacje w tym zakresie mogą zawierać przepisy wewnątrzszkolne. Jednak warto się przyjrzeć dwóm stanowiskom w tej sprawie i sprawdzić, jakie zapisy w statucie zawierają statuty naszych szkół:

Stanowisko 1. Praca domowa czy zadanie domowe stanowi element sprawdzenia przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w warunkach pracy samodzielnej, zatem brak zadania domowego bliższy jest weryfikacji w ramach osiągnięć edukacyjnych ucznia niż jego zachowania. Trzeba też wskazać, że zadanie domowe związane jest  i służy weryfikacji wiedzy z konkretnego przedmiotu.

Ponadto brak możliwości wystawiania oceny niedostatecznej za brak zadania domowego umożliwiłby z łatwością omijanie jej oceniania – uczeń poprzez zaniechanie samodzielnego odrobienia pracy domowej unikałby jej oceniania, co stawiałoby go w „lepszej” sytuacji niż ucznia, który spełnił swój obowiązek i wykonał zadanie domowe.

Stanowisko 2. Zadania domowe nie powinny podlegać ocenie wyrażonej stopniem, a jedynie ustnej wyrażonej przez nauczyciela podczas jej sprawdzania – w formie pochwały, zwrócenia uwagi, wyjaśnienia, skomentowania. Zgodnie z art. 44b ust. 3 ustawy o systemie oświaty ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach oraz wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole programów nauczania. Wobec tego zadanie domowe nie podlega ocenie, gdyż nauczyciel nie ma możliwości ocenienia zgodnego z powyższą definicją.

Podobnie brak wykonanego zadania domowego nie świadczy o poziomie i postępach uczniów. Nie wykonywanie poleceń nauczyciela jest problemem natury wychowawczej i takimi środkami należy je rozwiązywać.

Reasumując: Trzeba podkreślić, że istotne znaczenie będą miały wewnątrzszkolne zasady oceniania. Przede wszystkim trzeba wskazać na art. 98 ust. 1 pkt 8 ustawy Prawo oświatowe, zgodnie z którym statut szkoły obligatoryjnie określa szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego uczniów. Zatem kwestia ocen dotyczących zadań domowych (w tym za ich brak) powinna być określona w statucie.