kwalifikacje nauczycieli

nowe rozporządzenie w sprawie kwalifikacji nauczycieli

Analizujemy nowe rozporządzenie w sprawie kwalifikacji nauczycieli (część II)

Czy nauczyciel praktycznej nauki zawodu i teoretycznych przedmiotów zawodowych musi mieć ukończone jednolite studia magisterskie? Jakie wymogi trzeba spełnić, aby zajmować stanowisko pedagoga specjalnego? Jakie są kwalifikacje nauczyciela wspomagającego. Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w drugiej części analizy nowego rozporządzenia w sprawie kwalifikacji nauczycieli.

Studia I stopnia wystarczające w przypadku nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych

W pierwszej części artykułu przedstawiona została reguła 5-letniego cyklu kształcenia nauczycieli i wyjątek dotyczących nauczycieli języków obcych. Kolejne odstępstwo od tej reguły dotyczy nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych w:

  • technikach,
  • branżowych szkołach I stopnia,
  • branżowych szkołach II stopnia,
  • szkołach policealnych.

W tym przypadku wystarczą studia w ramach nowych standardów kształcenia na kierunku:

  • zgodnym z nauczanym przedmiotem,
  • gdzie program określa efekty uczenia się w kategoriach wiedzy i umiejętności obejmujące treści nauczania określone w podstawie programowej kształcenia w danym zawodzie w zakresie nauczanego przedmiotu,
  • innym niż wskazane oraz studia podyplomowe (również według nowych standardów kształcenia), których program określa efekty uczenia się w kategoriach wiedzy i umiejętności obejmujące treści nauczania określone w podstawie programowej kształcenia w danym zawodzie w zakresie nauczanego przedmiotu,

a także przygotowanie pedagogiczne.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • czy nauczyciel praktycznej nauki zawodu musi mieć ukończone studia,
  • jakie są kwalifikacje pedagoga specjalnego,
  • kto może być nauczycielem wspomagającym.
  • czy nauczyciele zachowują nabyte wcześniej kwalifikacje czy też je tracą.
nowe rozporządzenie w sprawie kwalifikacji nauczycieli  (część I)

Analizujemy nowe rozporządzenie w sprawie kwalifikacji nauczycieli (część I)

3 października 2023 r. jest dniem wejścia w życie rozporządzenia w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli. Ma ono na celu dostosowanie do nowych standardów kształcenia nauczycieli. Założeniem stał się 5-letni cykl kształcenia w zawodzie nauczyciela – w ramach jednolitych studiów magisterskich lub łącznie studiów I i II stopnia. Od tej reguły przewidziano jednak liczne wyjątki m.in. dla nauczycieli, którzy odbywali studia według starych standardów kształcenia. W pierwszej części artykułu analizujemy kwalifikacje nauczyciela w przedszkolu, szkole podstawowej i ponadpodstawowej – z uwzględnieniem starych i nowych standardów kształcenia.

5-letni cykl kształcenia nauczycieli

Nowe rozporządzenie w sprawie kwalifikacji nauczycieli jest konsekwencją zmian w standardach kształcenia. Podstawowym założeniem jest tu kształcenie nauczycieli na studiach w ramach 5-letniego cyklu:

      • jednolitych studiów magisterskich,
      • łącznie studiów I i II stopnia (realizowanych w tym samym zakresie co studia magisterskie).

Jednolite studia magisterskie są wymagane także w przypadku nauczycieli przedszkoli i klas I-III szkół podstawowych.

Nowe a stare standardy kształcenia w zawodzie nauczyciela

Dla zrozumienia nowych przepisów konieczne jest wyjaśnienie podziału na nowe i stare standardy kształcenia w zawodzie nauczyciela. Kluczowa jest tu kwestia, według jakich standardów nauczyciel odbywał studia (czyli kiedy je rozpoczął). Od tego bowiem zależy, czy podlega on nowemu rozporządzeniu w sprawie standardu kształcenia w zawodzie nauczyciela, czy też wcześniejszym przepisom.

Nowe standardy kształcenia

Stare standardy kształcenia

standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela obowiązujące na mocy rozporządzenia Ministra Nauki z Szkolnictw Wyższego z dnia 5 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (obowiązujące od 3 sierpnia 2019 r.)

standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania nauczyciela obowiązujące na mocy:

    • rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (obowiązujące od 21 lutego 2012 r. do 2 sierpnia 2019 r.)
    • rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (obowiązujące od 1 października 2004 r. do 30 września 2011 r.),
    • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 września 2003 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (obowiązujące od 30 września 2003 r. do 30 września 2004 r.)

Innymi słowy, nowe wymagania kwalifikacyjne przewidziane w rozporządzeniu dotyczą osób, które rozpoczęły studia po 3 sierpnia 2019 r. Natomiast, dla osób, które rozpoczęły kształcenie w zawodzie nauczyciela przed 3 sierpnia 2019 r., w rozporządzeniu zachowano dotychczasowe wymogi kwalifikacyjne.

W artykule przeczytasz m.in. o:

  • definicji przygotowania pedagogicznego (jak sprawdzić, czy nauczyciel legitymuje się przygotowaniem pedagogicznym)
  • wymaganiach kwalifikacyjnych w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych według nowych i starych standardów kształcenia,
  • specyficznych rozwiązaniach dla przedszkoli i klas I-III szkół podstawowych,
  • kwalifikacjach nauczycieli języków obcych.
Kwalifikacje i awans zawodowy nauczyciela z Ukrainy

Kwalifikacje i awans zawodowy nauczyciela z Ukrainy

Na stanowisku nauczyciela może być zatrudniony pracownik z Ukrainy. Sprawdź, jak ustalić kwalifikacje nauczyciela z Ukrainy oraz kiedy możliwe jest odstąpienie od konieczności spełniania wymagań kwalifikacyjnych na stanowisku nauczyciela. Przekonaj się, czy nauczyciel z Ukrainy może odbywać przygotowanie do zawodu nauczyciela.

Zatrudnienie nauczycieli z Ukrainy jest możliwe

Nauczycieli nie będących obywatelami polskimi, w szkołach, przedszkolach, jak i placówkach wskazanych w art. 2 pkt 3-5, 9 i 10 ustawy o systemie oświaty, mogą zostać zatrudnieni nauczyciele niebędący obywatelami polskimi, wtedy, gdy taka potrzeba wynika z organizacji nauczania w szkole, przede wszystkim jednak na stanowiskach nauczycieli języków obcych. Zatrudnienie następuje za zgodą organu prowadzącego (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 października 1992 r. w sprawie zasad i warunków zatrudniania w szkołach i placówkach publicznych). A zatem w szkole możliwe jest zatrudnienie nauczyciela, będącego obywatelem innego kraju.  Przepis wskazanego rozporządzenia, jak i ustawy Karta Nauczyciela nie wymagają od nauczyciela zatrudnionego w szkole czy placówce niebędącego obywatelem polskim przedłożenia dokumentu potwierdzającego znajomość języka polskiego.

Nauczyciel z Ukrainy musi potwierdzić swoje kwalifikacje

Należy zauważyć, iż zawód nauczyciela jest w Polsce zawodem regulowanym, co oznacza, że jego wykonywanie jest uzależnione od spełnienia wymogów określonych w przepisach danego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, przy czym każde z państw członkowskich samodzielnie decyduje o uregulowaniu dostępu do zawodów. Obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii lub Norwegii, Islandii, Lichtensteinu (czyli państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym), którzy nabyli w tych państwach (poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej) kwalifikacje do wykonywania zawodu regulowanego, mogą ubiegać się o uznanie swoich kwalifikacji w Polsce i pracować w swoim zawodzie, w przypadku zawodu nauczyciela składając wniosek o uznanie kwalifikacji do Ministra Edukacji i Nauki.  Natomiast w przypadkukwalifikacji uzyskanych poza Unią Europejską, Norwegią, Islandią, Liechtensteinem i Konfederacją Szwajcarską, zatrudnienie na terytorium Polski następuje zgodnie z przepisami krajowymi.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

  • jak ustalić czy nauczyciel z Ukrainy posiada przygotowanie pedagogiczne,
  • kiedy nauczyciel z Ukrainy może odbywać przygotowanie do zawodu nauczyciela,
  • jakie są zasady zatrudniania nauczycieli z Ukrainy,
  • kiedy nauczyciel z Ukrainy musi nostryfikować dyplom, a kiedy do uznania dyplomu wystarczy opinia Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej,
  • czy nauczyciela z Ukrainy można zatrudnić na 2 lata szkolne.

Nagrody i wyróżnienia

Sprawdź inne serwisy

Epedagogika Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem kadry i finanse resql